မွတ္တမ္း

မူရင္း အဂၤလိပ္လို မိန္႕ခြန္း http://m.ibnlive.com/news/full-text-of-suu-kyis-jawaharlal-nehru-memorial-lecture/305659-3.html

ဘ၀မွာ မိတ္ေဆြသူငယ္ခ်င္းေတြရဲ႕ ေက်းဇူးေၾကြးရယ္......ခ်စ္ခင္ၾကင္နာၿခင္းရဲ႕ ေက်းဇူးေၾကြးရယ္ကို ဆပ္ႏိုင္တာေလာက္ စိတ္ေက်နပ္စရာေကာင္းတဲ႕ အခါမ်ိဳး ရွားပါတယ္ ။ ၿပီးခဲ႕တဲ႕လအနည္းငယ္မွာ က်မဟာ ၿမန္မာၿပည္ ဒီမိုကေရစီေရးမွာေရာ က်မကိုပါ တစိုက္မတ္မတ္ အားေပးခဲ႕သူေတြ ၊ အစိုးရေတြ ၊ အဖြဲ႕အစည္းေတြကို ေက်းဇူးတင္ခြင္႕မ်ားစြာ ရခဲ႕ပါတယ္။

က်မတုိ႕ ေရြးခ်ယ္ထားတဲ႕ ဒီလမ္းခရီးမွာ ၾကီးက်ယ္တဲ႕အခက္အခဲေတြ ၾကံဳရတုိင္း ကမၻာတ၀ွမ္းက က်မတုိ႕ ရခဲ႕တဲ႕ ကိုယ္ခ်င္းစာနားလည္မွဳဟာ က်မတုိ႕ကို ေရွ႕ဆက္ဖုိ႕ အားအင္အသစ္ေတြ ၿဖစ္ေစခဲ႕တယ္ေလ ။ က်မတုိ႕ တကယ္လိုအပ္ေနခ်ိန္မွာ ရက္ရက္ေရာေရာေပးခဲ႕ၾကတဲ႕  အားေပးမွဳေတြ အကူအညီေတြအတြက္ ေက်းဇူးတင္စကားေၿပာရံုနဲ႕ မလံုေလာက္ႏိုင္ပါဘူး ။

ဒီေန႕ေတာ႕ ၁၉၉၅ မွာကတည္းက က်မကို ေပးအပ္ခဲ႕တဲ႕ ဂ်၀ါဟလာေနရူးေအာက္ေမ႕ဖြယ္ ဆု အတြက္ ေက်းဇူးတင္စကားေၿပာလုိပါတယ္ ။ ၁၉၉၅ ဆိုတာ က်မကို ပထမဆံုးအၾကိမ္ ေနအိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္က လႊတ္လုိက္တဲ႕ႏွစ္ပါဘဲ ။  လြတ္လပ္ေရးအတြက္ၾကိဳးပမ္းမွဳကာလက အိႏၵိယနဲ႕ၿမန္မာၾကား ဆက္ႏြယ္မွဳရယ္ ၊ က်မကိုယ္တုိင္နဲ႕ အိႏိၵယႏိုင္ငံၾကားဆက္စပ္မွဳေတြေၾကာင္႕ ဒီဆုဟာ က်မအတြက္ေတာ႕ ထူးၿခားလွပါတယ္ ။  အိႏၵိယလြတ္လပ္ေရးေခါင္းေဆာင္ေတြရဲ႕  အေတြးအေခၚေတြနဲ႕ လုပ္ရပ္ေတြဟာ က်မကို စိတ္ကူးသစ္ေတြ အားက်အတုယူစရာေတြ ေပးခဲ႕တယ္ေလ ။   ဂႏၵီဟာ အားေကာင္းလွတဲ႕ အတားအဆီးေတြကိုဆန္႕က်င္ၿပီး အၾကမ္းမဖက္၀ါဒကို ထိေရာက္တဲ႕ႏိုင္ငံေရးအားတစ္ခုအၿဖစ္ေၿပာင္းလဲခဲ႕တယ္ ။  ၿမန္မာၿပည္က က်မတုိ႕ရဲ႕ ဒီမိုကေရစီလွဳပ္ရွားမွဳဟာ ဂႏၵီရဲ႕ အဲဒီ အၾကမ္းမဖက္၀ါဒကို စြဲစြဲၿမဲၿမဲ အေၿခတည္ထားတာပါ ။  က်မရဲ႕ႏို္င္ငံေရးေတြးေခၚမွဳေတြအေပၚမွာ ဂႏၵီ ရဲ႕ လႊမ္းမိုးမွဳရွိတယ္ဆိုတာ အေတာ္ေလး လူသိမ်ားတဲ႕ အခ်က္ပါဘဲ   ။ ဒါေပမယ္႕ က်မအေပၚ ဂ်၀ါဟလာေနရူးရဲ႕ လႊမ္းမုိးမွဳကိုက်ေတာ႕ အဲဒီေလာက္ မသိၾကပါဘူး ။

• ပန္ဒစ္ၾကီး ( ဂ်၀ါဟလာေနရူး ) ဟာ က်မ ကေလးဘ၀ သိတတ္စကတည္းက ရင္းႏွီးေနတဲ႕ နာမည္ပါဘဲ ။ က်မအေမဟာ သူ႕အေၾကာင္းကို ေလးစားၾကည္ညိဳရတဲ႕ မိတ္ေဆြတစ္ေယာက္ကဲသို႕ ေၿပာေလ႕ရွိခဲ႕ပါတယ္ ။ သူမအတြက္ေရာ က်မအေဖ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းအတြက္ပါ ခ်စ္ခင္ေလးစားရတဲ႕ ဖခင္တစ္ေယာက္နီးပါးေလာက္ကို သေဘာထားခဲ႕တာပါ ။

• က်မအတြက္ကေတာ႕ သူ႕ဟာ အိႏၵိယ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္ၿဖစ္တယ္ဆိုတဲ႕အခ်က္ကလြဲလုိ႕ သူ႕အေရးပါမွဳကို အဲဒီတုန္းက သိပ္မသိခဲ႔ပါဘူး ။  ကေလးပီပီ က်မရဲ႕ စိတ္ထဲမွာ သူဟာ က်မအေဖကုိ သူ႕မွာ ရွိသမ်ွထဲက အေကာင္းဆံုးယူနီေဖာင္းႏွစ္ထည္ကို ေပးခဲ႕တဲ႕ သေဘာေကာင္းၾကင္နာတတ္တဲ႕ လူၾကီးတစ္ေယာက္လုိ႕သာ ထင္ခဲ႕မိတာပါ ။

• ၁၉၄၇ ဂ်န္န၀ါရီမွာ က်မအေဖဟာ လန္ဒန္ကို သြားရင္းနဲ႕ ေဒလီၿမိဳ႕ကို ႏွစ္ရက္၀င္ခဲ႕ပါတယ္ ။  ၿမန္မာ႕လြတ္လပ္ေရးအတြက္ ကနဦး ေဆြးေႏြးညွိႏွဳိင္းမွဳေတြလုပ္ဖုိ႕ အဂၤလိပ္ ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္ အတၱလီနဲ႕ သြားေတြ႕တာပါ ။ အေဖဟာ  People's Volenteer Organization  ကေန ေပးလုိက္တဲ႕ ခ်ည္ထည္အက်ၤ ီႏွစ္ထည္နဲ႕ လန္ဒန္ကို သြားဖို႕ ထြက္လာခဲ႕တာပါ  ။ ပန္ဒစ္ၾကီးဟာ က်မအေဖရဲ႕ ပါးလႊာေနတဲ႕ ၀တ္စံုကို တစ္ခ်က္ၾကည္႕ၿပီးေတာ႕ ေရခဲတမ်ွေအးတဲ႕ လန္ဒန္ေဆာင္းရာသီနဲ႕ မၿဖစ္ေခ်ဘူးလုိ႕ ဆံုးၿဖတ္လုိက္တယ္ ။ အဲဒီႏွစ္ကလည္း အဂၤလန္သမိုင္းမွာ အေအးဆံုးေဆာင္းရာသီေလ ။ ဒီနဲ႕ သူဟာ ေႏြးေထြးသားနားပံုက်တဲ႕ ယူနီေဖာင္းႏွစ္စံု အေဖ႕အတြက္ ခ်က္ခ်င္းခ်ဳပ္ဖုိ႕ အမိန္႕ေပးလုိက္ပါတယ္ ။ ထူထဲတဲ႕ ကုတ္အက်ၤ ီတစ္ထည္လည္း အေဖ႕မွာ လုိမယ္လုိ႕ သူက ဆံုးၿဖတ္လိုက္တယ္ ။ ဒါေပမယ္႕ ကိုယ္တုိင္းနဲ႕ခ်ဳပ္ဖုိ႕ဆိုတာ အခ်ိန္ကလည္း မက်န္ေတာ႕တာနဲ႕ အဂၤလိပ္စစ္တပ္သံုးကုတ္ၾကီးတစ္ထည္ကို ယူလာေပးၾကပါတယ္ ။ က်မအေဖရဲ႕ လူသိအမ်ားဆံုးဓါတ္ပံုဟာ လိုတာထက္ ဆုိက္ၾကီးေနတဲ႕ အဲဒီကုတ္အက်ၤ ီၾကီး၀တ္လုိ႕ေပါ႕ရွင္ .....အမွတ္ ၁၀ ေဒါင္းနင္းလမ္း ( လန္ဒန္ ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္ရံုး ) ၿခံမွာ ရိုက္ထားတာပါ ။

အဂၤလိပ္၀န္ၾကီးခ်ဳပ္ အက္တလီႏွင္႕။

အမွတ္ ၁၀ ေဒါင္းနင္းလမ္း ၊ လန္ဒန္ ။

• အေဖဟာ ဂ်၀ါဟလာေနရူးနဲ႕ တၿခားအႏၵိယေခါင္းေဆာင္ေတြကို ပထမဆံုးအၾကိမ္ေတြ႕ဖူးခ်ိန္မွာ တကၠသိုလ္ေက်ာင္းသားဘဲ ရွိပါေသးတယ္ ။ ၿမန္မာလြတ္လပ္ေရးၾကိဳးပမ္းမွဳမွာ ေက်ာင္းသားသမဂဟာ ေရွ႕တန္းက ပါခဲ႕ပါတယ္ ။ လြတ္လပ္ေရးအတြက္ တူညီတဲ႕ရည္မွန္းခ်က္ေတြေၾကာင္႕ က်မတုိ႕ ႏိုင္ငံႏွစ္ခုၾကားက ကိုလုိနီဆန္႕က်င္ေရးအင္အားစုေတြအခ်င္းခ်င္း ခင္မင္ရင္းႏွီးခဲ႕ၾကတယ္  ။ ဒါေပမယ္႕ ဒုတိယကမၻာစစ္ၾကီးနီးလာေတာ႕ ၿမန္မာၿပည္က ေရြးလိုက္ရတဲ႕ လြတ္လပ္ေရးလမ္းစဥ္ဟာ ဂႏၵီရဲ႕ အၾကမ္းမဖက္ေရးလမ္းစဥ္နဲ႕ ကြဲသြားခဲ႕ရတယ္ ။ အေဖဟာ ရဲေဘာ္သံုးက်ိပ္လုိ႕ ေခၚတဲ႕ လူငယ္အဖြဲ႕ကို ဦးေဆာင္ၿပီး ဂ်ပန္မွာ စစ္ပညာသြားသင္ခဲ႕တယ္ ။ ဒီအဖြဲ႕သစ္ကေလးဟာ ဗမာ႕လြတ္လပ္ေရးတပ္မေတာ္  Burma Independence Army  အတြက္ မ႑ိဳင္ၿဖစ္လာခဲ႕ပါတယ္ ။

၁၉၄၁ က ၁၉၄၅  အတြင္း ဂ်ပန္အုပ္ခ်ဳပ္မွဳေအာက္မွာ ၿမန္မာ႕လြတ္လပ္ေရးေခါင္းေဆာင္ေတြဟာ အိႏၵိယလြတ္လပ္ေရးေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ႕ သိပ္ၿပီး အဆက္အသြယ္မရွိခဲ႕ပါဘူး ။ ဒါေပမယ္႕ ေနတဂ်ီ ဆူဘာ႕စ္ ခ်န္ဒရာ ဘိုးေဆ Netaji Subhas Chandra Bose  နဲ႕ အိႏၵိယအမ်ိဳးသားစစ္တပ္ကိုေတာ႕ သိကၽြမ္းလာၾကတယ္ ။ စစ္အၿပီးမွာ ေနတဂ်ီရဲ႕အစ္ကို  Sarat chandra Bose ဟာ အိႏၵိယအမ်ိဳးသားတပ္ဖြဲ႕၀င္ေတြရဲ႕ တရားရံုးအမွဳေတြအတြက္ ကာကြယ္ေရးေရွ႕ေနတစ္ေယာက္အေနနဲ႕ ၿမန္မာၿပည္မွာ အမွဳထမ္းဖုိ႕ ေရာက္လာေတာ႕ အေဖက ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ေတာ္ခန္းမမွာ ၾကိဳဆိုေရး မိန္႕ခြန္းေၿပာခဲ႕ပါေသးတယ္ ။ အဲဒီမိန္႕ခြန္းမွာ အေဖက Sarat Chandra Bose ကို  '' အိႏၵိယရဲ႕ ေခါင္းေဆာင္မ်ားထဲက တစ္ေယာက္ ၊ ၾကီးၿမတ္တဲ႕ အိႏၵိယလူမ်ိဳးတစ္ေယာက္ရဲ႕ ထူးၿခားၾကီးၿမတ္တဲ႕ အစ္ကို '' လုိ႕ ဆိုခဲ႕ဖူးတယ္ ။

(အိႏၵိယလြတ္လပ္ေရး လွဳပ္ရွားမွဳမွ အထင္ကရ ေခါင္းေဆာင္တစ္ေယာက္ၿဖစ္ေသာ Subhas Chandra Bose ။ သူကလည္း ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းလုိ ဂ်ပန္အကူအညီနဲ႕ အိႏၵိယအမ်ိဳးသားစစ္တပ္ Indian National Army တည္ေထာင္ခဲ႕တယ္ ။)

• အေဖက ဆက္ေၿပာပါေသးတယ္ ....

''  ဖက္ဆစ္ဆန္႕က်င္ေရးနဲ႕ ၿပည္သူ႕လြတ္ေၿမာက္ေရး အဖြဲ႕က ဥကၠဌတစ္ေယာက္အေနနဲ႕ က်ေနာ္ေၿပာခ်င္တာကေတာ႕  အိႏၵိယႏိုင္ငံနဲ႕ ပတ္သက္တဲ႕ ....ေနာက္ၿပီး ၿမန္မာၿပည္ထဲက အိႏၵိယလူမ်ိဳးေတြနဲ႕ ပတ္သက္တဲ႕ က်ေနာ္တုိ႕ ေပၚလစီဟာ အင္မတန္ သေဘာထားၾကီးၿပီး ရက္ရက္ေရာေရာ ရွိတယ္ဆိုတာပါဘဲ........က်ေနာ္တုိ႕အေနနဲ႕ မေက်နပ္တာ မရွိပါဘူး ။ လူမ်ိဳးေရးနဲ႕ ပတ္သက္တဲ႕ မေကာင္းတဲ႕ ခံစားမွဳေတြကိုလည္း က်ေနာ္တုိ႕ မထားပါဘူး ။ ကမၻာ႕ေပၚက ဘယ္ႏိုင္ငံနဲ႕မဆို ရင္းႏွီးခ်စ္ၾကည္တဲ႕ ဆက္သြယ္ေရးလုပ္ဖုိ႕ အဆင္႕သင္႕ရွိပါတယ္ ။ အထူးသၿဖင္႕ေတာ႕ က်ေနာ္တုိ႕နဲ႕ အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံေတြနဲ႕ ပိုၿပီး ရင္းႏွီးခ်စ္ခင္ခ်င္ပါတယ္ ......အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံေတြနဲ႕ ညီအစ္ကုိေကာင္းေတြလုိကို ဆက္ဆံခ်င္တာပါ  ။ သိပ္မေ၀းတဲ႕ အနာဂတ္ကာလမွာ အာရွႏိုင္ငံမ်ား အဖြဲ႕ကို ဖြဲ႕ခ်င္ပါတယ္ ။  အိႏၵိယ ၊ ၿမန္မာအပါအ၀င္ အာရွတစ္ခုလံုးရဲ႕ လြတ္လပ္မွဳရယ္ အၿပန္အလွန္အက်ိဳးစီးပြားရယ္အတြက္ ဘယ္မွာဘဲၿဖစ္ၿဖစ္ ဘယ္အခ်ိန္မွာဘဲၿဖစ္ၿဖစ္ တတ္ႏိုင္သေလာက္ ၿမန္ၿမန္ ႏွစ္ဦးႏွစ္ဖက္နားလည္မွဳေတြ ၊ ပူးေပါင္းလုပ္ေဆာင္မွဳေတြကို လုပ္ခ်င္ပါတယ္   ။ လြန္ခဲ႕တဲ႕ လအနည္းငယ္က ပန္ဒစ္ၾကီး ( ေနရူး ) ဟာ မေလးရွားက အၿပန္ ရန္ကုန္ကို တစ္ည၀င္ေတာ႕ က်ေနာ္နဲ႕ ေတြ႕ၿပီး ဒီကိစၥေတြအတြက္ ႏွစ္နာရီေလာက္ ေဆြးေႏြးၿဖစ္ခဲ႕ပါတယ္ ''  တဲ႕ ။

• ေနာက္ထပ္အေဖနဲ႕ ေနရူးေတြ႕တဲ႕အခ်ိန္ကေတာ႕ ခုနကေၿပာတဲ႕  အက်ၤ ီေပးလုိက္တယ္ဆိုတဲ႕ လန္ဒန္အသြားခရီးမွာပါဘဲ ။ အဲဒါ အေဖနဲ႕ ေနရူးေနာက္ဆံုးေတြ႕ဆံုၿခင္းလည္း ၿဖစ္ပါတယ္ ။ အေဖဆံုးၿပီးတဲ႕ေနာက္ ေနရူးဟာ က်မအစ္ေမကို ဦးေလးတစ္ေယာက္ရဲ႕ ဂရုစိုက္ခ်စ္ခင္မွဳမ်ိဳးနဲ႕ အေ၀းကေန ေစာင္႕ေရွာက္ခဲ႕တယ္ ။ အေမ အႏၵိယကို သြားတာဘဲၿဖစ္ၿဖစ္ ၊ သူကိုယ္တုိင္ ၿမန္မာၿပည္ကို တုိင္းေရးၿပည္ေရးနဲ႕လာတဲ႕အခါၿဖစ္ၿဖစ္ အေမ႕ကိုေရာ ၊ ကေလးေတြၿဖစ္တဲ႕ က်မတုိ႕ကိုပါ သူ႕ ဂရုစိုက္မွဳကို  ၿပခဲ႕ပါတယ္ ။ သူလာစဥ္တခါက က်မကိုေတာင္ ေခၚေတြ႕တယ္လုိ႕ ဆိုပါတယ္ ၊ ဒါေပမယ္႕ က်မမွတ္မိသေလာက္ကေတာ႕ သူ႕ကို က်မ ပထမဆံုးအၾကိမ္ၿမင္ဖူးတာ က်မအသက္ ၁၆  နွစ္ေလာက္မွာ ေဒလီရထားဘူတာမွာပါ ။

• အေမက အဲဒီတုန္းက အိႏၵိယႏိုင္ငံဆိုင္ရာ ၿမန္မာသံအမတ္ဆိုေတာ႕ ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္ဦးႏု ကလကၠတားကေန ရထားနဲ႕ ဆင္းလာတာကိုၾကိဳဖုိ႕ ဘူတာမွာ ေစာင္႕ေနခဲ႕ရတယ္  ။ အေမရယ္ ၊ က်မရယ္ ၊ သံရံုးအဖြဲ႕ေလးရယ္ ၊ ႏိုင္ငံၿခားေရး၀န္ၾကီးဌာနကလူေတြရယ္ေပါ႕ ။ ေနရူးကလည္း ဦးနုကိုေတြ႕ဖုိ႕ လာပါတယ္ ။  ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္လာမယ္ဆုိေတာ႕ ဘူတာရံုထဲ ၿပည္႕က်ပ္ေနတဲ႕ လူေတြေၾကာင္႕  ၾကိဳးေတြတားထားၿပီး မ၀င္ရတဲ႕ ေနရာကန္႕သတ္ထားတယ္ေလ ။ အဲဒီမွာ ေဘးကၾကည္႕ေနတဲ႕လူေတြက ေနရူးလာတာကို ေတြ႕ေတာ႕ ၀မ္းသာအားရေအာ္ဟစ္ႏွဳတ္ဆက္ၾကတယ္ ။

• ေနရူးက သူ႕ေအာက္ႏွဳတ္ခမ္းကို စူၿပီး သူ႕ထံုးစံအတုိင္း မႏွစ္သက္တဲ႕ ပံုနဲ႕ လက္ခုပ္သံေတြ ၀မ္းသာအားရေအာ္ဟစ္သံေတြနဲ႕  က်မအပါအ၀င္အားလံုးကို လ်စ္လ်ဴရွဳၿပီး အေမနဲ႕အတူ လူရွင္းတဲ႕ ပလက္ေဖာင္းေပၚ ေလ်ာက္သြားၿပီး အေမ႕တစ္ေယာက္တည္းကို သီးသန္႕ စကားေၿပာပါတယ္ ။ ဟန္ေတြပန္ေတြကို မႏွစ္ၿမိဳ႕တတ္တဲ႕ သူ႕ကို ၾကည္႕ၿပီး က်မ အ႕ံလည္း အံ႕ၾသ ေလးလည္း ေလးစားမိပါရဲ႕ ။ ေနရူးကို ေထာက္ခံအားေပးသူေတြဟာ သူ႕ရဲ႕ ေအးစက္စက္ မခုိးမခန္႕ပံုကို သေဘာက်တာလား ၊ ဒါမွမဟုတ္ ေနရူးနဲ႕ သူတုိ႕ၾကားထဲမွာဘဲ အာလာပ သလာပႏွဳတ္ခြန္းဆက္သယဥ္ေက်းၿပရတာေတြ မလုိေလာက္ေအာင္ နားလည္မွဳ သံေယာဇဥ္ေတြ ရွိေလသလား လို႕လည္း က်မ ေတြးမိပါတယ္ ။

• ၿပီးလည္း ၿပီးေရာ က်မ သတိရလုိက္ပါတယ္.......က်မအေဖလည္း သူ႕ရဲ႕ ရွဴတည္တည္ ခက္ထန္တဲ႕ ပံုစံရယ္ ၊ လူမွဳေရးအရလုပ္ရတဲ႕ ယဥ္ေက်းမွဳေတြ ကို မလုပ္တတ္သူ အၿဖစ္ နာမည္ဆိုး ရွိခဲ႕တာပါဘဲ ။ ဒါေပမယ္႕ လူေတြက အေဖ႕ရဲ႕ ဒီခၽြတ္ယြင္းခ်က္ေတြကိုဘဲ ခ်စ္ၾကတာေလ ။ ဒီခၽြတ္ယြင္းခ်က္ေတြကဘဲ သူရဲ႕ ရိုးသားပြင္႕လင္းတဲ႕ သေဘာကို ၿပေနၾကတာကိုး ။ ဒါေပမယ္႕ ဒီေနရာမွာ က်မထည္႕ေၿပာသင္႕တာ တစ္ခုရွိပါတယ္ .....အဲဒါကေတာ႕ အေဖဟာ ႏိုင္ငံေခါင္းေဆာင္တစ္ေယာက္အေနနဲ႕ ခပ္ၾကမ္းၾကမ္းလူငယ္ေတာ္လွန္ေရးသမားတစ္ေယာက္လုိ ဖိုသီဖတ္သီေနလုိ႕ မၿဖစ္ေတာ႕ဘူးဆိုတာ သူ႕ဘ၀ေနာက္ဆံုးအခ်ိန္မ်ားမွာ ၀န္ခံသြားခဲ႕ပါတယ္ ။

• က်မ ေအာက္စ္ဖုိ႕ဒ္တကၠသိုလ္သြားတက္တဲ႕   ၁၉၆၄  ဟာ က်မဘ၀ရဲ႕ အေရးပါတဲ႕ အခ်ိဳးအေကြ႕တစ္ခုပါဘဲ ။ အဲဒီႏွစ္ဟာ ေနရူးကြယ္လြန္တဲ႕ႏွစ္လည္း ၿဖစ္ပါတယ္ ။ အိႏၵိယသာမက တကမၻာလံုးက ၿပည္သူေတြရဲ႕ ေၾကကြဲ၀မ္းနည္းမွဳနဲ႕အတူ က်မ ေသခ်ာ မွတ္မိေနတာတစ္ခုလည္း ရွိပါေသးတယ္ ....အဲဒါကေတာ႕ ေနရူးရဲ႕ စားပြဲေပၚမွာ ေတြ႕ရတဲ႕  ေရာဘတ္ဖေရာ႕  Robert Frost  ရဲ႕ ကဗ်ာေလးပါဘဲ ။

• ေအာက္စ္ဖုိ႕ဟာ က်မကို အႏၵိယနဲ႕ မခြဲခြာပစ္နိုင္ခဲ႕ပါဘူး ။ ဘာလုိ႕လည္းဆိုေတာ႕ က်မ အဲဒီမွာလည္း အိႏၵိယလူမ်ိဳးမိတ္ေဆြသူငယ္ခ်င္းေတြ အမ်ားၾကီး ရခဲ႕တယ္ေလ ။ က်မအိမ္ေထာင္က်ၿပီးေတာ႕က်မခင္ပြန္းက ဟိမ၀ႏၱာနဲ႕ဆိုင္တဲ႕ ေလ႕လာမွဳေတြေၾကာင္႕ က်မတုိ႕ မိသားစုကို မၾကာခဏဆိုသလုိ အိႏၵိယေၿမာက္ပိုင္းက Shimla ၿမိဳ႕ ကို သြားၿဖစ္ခဲ႕ၾကတယ္ ။ က်မ ေနာက္ဆံုး အိႏၵိယမွာေနခဲ႕တာကေတာ႕ သုေတသနေက်ာင္းသူတစ္ေယာက္အေနနဲ႕ Research Institute of Advanced studies  မွာ ၁၉၈၇ ကေန ၈၈ ထိ ပါဘဲ  ။

• ေနရူးရဲ႕ ႏွစ္တရာၿပည္႕ေမြးေန႕ၿဖစ္တဲ႕  ၁၉၈၉ ဟာ ပထမအၾကိမ္ က်မ အိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္ က်တဲ႕ႏွစ္ပါ ။ ႏိုင္ငံေရးမွာ က်မ အရြယ္ေရာက္လာတဲ႕ နွစ္လုိ႕ ေၿပာရင္ မမွားပါဘူး ။ ၁၉၈၈ ဒီမိုကေရလွဳပ္ရွားမွဳမွာ စပါ၀င္စဥ္တုန္းက တႏိုင္ငံလံုး အံုးအံုးကၽြက္ကၽြက္နဲ႕ မၿငိမ္မသက္ပါဘဲ ။ အဲဒီတုန္းက က်မ အဓိက လုပ္ခ်င္ခဲ႕တာက အာဏာရွင္ လက္ေအာက္ကေန ထိုးထြက္လာတဲ႕ မ်ားစြာေသာ နို္င္ငံေရးအင္အားစုေတြကို စုစည္းၿပီး ညီညြတ္ခုိင္မာတဲ႕ ဒီမိုကေရစီအင္အားတစ္ရပ္ လုပ္ခ်င္ခဲ႕တာပါ ။ ေဆြးေႏြးပြဲေတြ ၊ ၿငင္းခုံမွဳေတြ ၊ ၿပည္သူေတြနဲ႕စည္းေ၀းပြဲေတြ ၊  NLD  ကို ဖြဲ႕စည္းရမွဳေတြ ၊ ပါတီရည္ရြယ္ခ်က္ေတြကို ၿပည္သူေတြ သိေအာင္ ရွင္းၿပဖုိ႕ ခရီးထြက္ရတာေတြနဲ႕ တေန႕တေန႕ကို  အၿဖစ္အပ်က္ေတြဆိုတာ စံုေနတာပါဘဲ...... ။

• ၁၉၉၀ မွာ ေရြးေကာက္ပြဲေတြ လုပ္မယ္ဆိုၿပီး ႏိုင္ငံေတာ္ၿငိမ္၀ပ္ပိၿပားမွဳ တည္ေဆာက္ေရးအဖြဲ႕က ေၾကၿငာခဲ႕တယ္ ။ ၁၉၈၉  ဧၿပီမွာ ေရြးေကာက္ပြဲဥပေဒေတြ ထြက္လာတယ္  ။ ေရြးေကာက္ပြဲ၀င္သင္႕မ၀င္သင္႕နဲ႕ ပတ္သက္ၿပီး  NLD ဗဟုိေကာ္မတီလည္း  ႏွစ္ပိုင္းကြဲသြားခဲ႕ပါတယ္ ။ အဲဒီဥပေဒေတြမွာ အာဏာလႊဲေၿပာင္းေပးဖို႕ စီစဥ္ထားတာမရွိဘူးလို႕ က်မေထာက္ၿပခဲ႕တယ္ ၊ အရင္ ဗမာ႕ဆိုရွယ္လစ္လမ္းစဥ္ပါတီ ႏိုင္တာမဟုတ္ဘဲနဲ႕ ( က်န္တဲ႕ ပါတီတခုခုက ႏိုင္ခဲ႕ရင္ ) စစ္အစိုးရက ဆင္းေပးမွာ မဟုတ္ဘူးဆိုတာ က်မေထာက္ၿပခဲ႕တယ္ ။ က်မကို အဲဒီႏွစ္ ဂ်ဴလုိင္လမွာ အက်ယ္ခ်ဳပ္ခ်လုိက္ေတာ႕ ေရြးေကာက္ပြဲကိစၥကို က်မတို႕ ဆံုးၿဖတ္ခ်က္မခ်ရေသးပါဘူး ။

• ဂ်ဴလုိင္   ၂၀   ရက္ေန႕မနက္မွာ ၿမိဳ႕နယ္ နိုင္ငံေတာ္ၿငိမ္၀ပ္ပိၿပားမွဳတည္ေဆာက္ေရးအဖြဲ႕ဥကၠဌဟာ က်မၿခံတခါး၀ကို ဖမ္းမိန္႕ကိုင္ၿပီး ေရာက္လာပါတယ္ ။ သူက စစ္ဗိုလ္တစ္ေယာက္လည္း ၿဖစ္ပါတယ္  ။ သူနဲ႕အတူ  ရဲအရာရွိေတြ ၊ အရပ္၀တ္လူေတြ ၊ စစ္သားေတြလည္း ပါလာတယ္ ။ က်မထင္တာက က်မကို ေထာင္ကို ေခၚသြားေတာ႕မယ္ ေပါ႕ ။  NLD ပါတီ၀င္တုိင္းဟာ တေန႕ဒီလုိၿဖစ္လာႏိုင္တယ္ဆိုတာကို သိၿပီး ၿပင္ဆင္ထားရေတာ႕  က်မလည္း ေထာင္ထဲမွာလုိမယ္႕ ပစၥည္းေလးေတြကို အိတ္ေသးေသးတစ္အိတ္ထဲကို ထည္႕ထားၿပီးသားပါ ။ က်မသားေတြက ေႏြရာသီေက်ာင္းပိတ္ရက္မို႕  ေရာက္ေနၾကတယ္ ။ သူတုိ႕ကလည္း က်မအဖမ္းခံရမယ္ဆိုတာကို နားလည္ေနၾကပါတယ္ ။

• သူတို႕အဲလုိ ၿခံတံခါး၀မွာ ေရာက္လာေတာ႕ က်မသားငယ္ ကင္မ္ Kim က ေမးတယ္ .....ေမေမ႕ကို ပထမတန္းစား အက်ဥ္းသား A Class Prisoner အၿဖစ္ ထားမွာလား ၊ ဒုတိယတန္းစား B Class Prisoner  အၿဖစ္ထားမွာလား  တဲ႕ ။ ၾကည္႕ရတာေတာ႕ ကိုလုိနီေခတ္တုန္းက အက်ဥ္းသားတစ္ေယာက္ရဲ႕ ဘ၀ကို တစ္ေယာက္ေယာက္က သူ႕ကို ေၿပာၿပလုိက္ပံုပါဘဲ ။ အဲဒီတုန္းက ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားဆိုရင္  B Status    ေပးတယ္ေလ ။ ရာဇ၀တ္အက်ဥ္းသားကို ေပးတဲ႕  C   ထက္  ၿမင္႕ၿပီး ေကာင္းေကာင္းဆက္ဆံၿခင္းခံရတယ္ ၊ အခြင္႕အေရးေတြလည္း ပိုရတာေပါ႕ ။  A Class  ဆိုတာကေတာ႕ အၿငိမ္းစား ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္တုိ႕ ဘာတုိ႕လုိ႕ အေရးၾကီးတဲ႕ အက်ဥ္းသားေတြကို ေပးတာပါ ။ အဲဒီေတာ႕ နအဖဥကၠဌက က်မသားေမးတာကို အံၾသၿပီး နည္းနည္းရွက္သြားပံုရပါတယ္ ။ ၿပီးေတာ႕ က်မကို အက်ဥ္းေထာင္ကိုေခၚသြားမွာ မဟုတ္ဘူး လုိ႕ ေၿဖပါတယ္ ။ ဒီလုိနဲ႕ဘဲ က်မကို အိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္ထားမယ္ဆိုတာရယ္ ၊  က်မကို ဖမ္းတဲ႕ဥပေဒဟာ အရင္က တခါမွ မသံုးဖူးတဲ႕ ဥပေဒဆိုတာရယ္ကို သိခဲ႕ရတယ္ ။

• အိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္က်တယ္ဆိုေတာ႕ ၿပင္ပလွဳပ္ရွားမွဳေတြ ရပ္တန္းက ရပ္သြားရတာပါဘဲ ။ အဲဒါဟာ က်မတုိ႕ တုိက္ပြဲ ခက္ခဲဦးမယ္ ၊ ၾကာရွည္ဦးမယ္ဆိုတဲ႕ အဓိပၸါယ္လည္း ေဆာင္တယ္ေလ  ။ ဒီေတာ႕ က်မလည္း ေရွ႕လာမယ္႕ ခန္႕မွန္းလုိ႕ ရသေလာက္ အနာဂတ္အတြက္ အစီအစဥ္ေတြ ခ်ရေတာ႕တာေပါ႕  ။ ဘယ္ေလာက္ၾကာမယ္မွန္းမသိတဲ႕ ဒီအခ်ိန္ေတြကို ၿဖတ္သန္းဖုိ႕ က်မ သံုးခဲ႕တဲ႕ '' နည္းလမ္း '' ေတြထဲမွာ ေနရူးရဲ႕ ကိုယ္တုိင္ေရး အထုပၸတၱိနဲ႕ သူေရးခဲ႕တဲ႕ ''  အိႏၵိယကို ရွာေဖြေတြ႕ရွိၿခင္း Discovery of India ''   ဆိုတာလည္း ပါ ပါတယ္ ။

(ေနရူးရဲ႕ အၾကိမ္ၾကိမ္ေထာင္က်မွဳမ်ားထဲမွတစ္ၾကိမ္ ၿဖစ္တဲ႕ ၁၉၄၂ ကေန ၁၉၄၆ အတြင္း ေထာင္ထဲမွာ ေရးခဲ႕တဲ႕ စာအုပ္ ။ အိႏိၵယအမိုင္း ၊ အေတြးအေခၚ ၊ ယဥ္ေက်းမွဳကို Liberal ႏိုင္ငံေရးသမားတစ္ေယာက္ရဲ႕ အၿမင္နဲ႕ က်ယ္ၿပန္႕နက္နဲစြာ ေရးထားသည္ ။)

• အဲဒီထဲက ကိုးကားခ်က္တစ္ခုကို ဖတ္ၿပပါရေစ ...........''  ေထာင္ထဲမွာ အခ်ိန္ရဲ႕သေဘာသဘာ၀ဟာ ေၿပာင္းလဲသြားသလုိ ထင္ရတယ္  ။  လက္ရွိပစၥဳပၸါန္ဆိုတာ ေထာင္ထဲမွာ မရွိသလုိပါဘဲ ........ဘာေၾကာင္႕လည္းဆိုေတာ႕ ခံစားခ်က္ အထိအေတြ႕ေတြ ကင္းမဲ႕ေနတယ္ေလ ။ အဲဒီအဆက္ၿပတ္မွဳကဘဲ ပစၥဳပ္ပၸါန္ကို ေသဆံုးသြားၿပီၿဖစ္တဲ႕ အတိတ္နဲ႕ ခြဲၿခားလုိက္တာ ၿဖစ္မယ္  ။  အၿပင္ဘက္ကမၻာက  ရွင္သန္လွဳပ္ရွားေနသူေတြ ေသဆံုးေနသူေတြရဲ႕ သတင္းေတြကို ၾကားရရင္ေတာင္မွ အိပ္မက္လုိလုိနဲ႕ တကယ္ရွိတယ္လုိ႕ မထင္ရပါဘူး ။  အတိတ္နဲ႕ ပတ္သက္တဲ႕ အရာအားလံုးဟာ မေရြ႕ရွား မေၿပာင္းလဲၾကသလုိပါဘဲ   ''

• ေနရူးရဲ႕ ဒီစာေတြကိုဖတ္ၿပီး က်မအေၿခအေနနဲ႕ ႏွဳိင္းယွဥ္ၾကည္႕မိတယ္ ။  က်မကေတာ႕ အတိတ္နဲ႕ ပစၥဳပၸါန္ဆိုတာ ေရာေထြးေနတယ္လို႕ေတာ႕ မၿမင္မိခဲ႕ပါဘူး ။  ဒါကလည္း က်မမွာ လွိဳင္းတုိေရဒီယိုေလးတစ္လံုးရွိေနတာေၾကာင္႕နဲ႕ တူပါတယ္ ။ အဲဒီေရဒီယုိေလးက က်မကို ၿပင္ပကမၻာနဲ႕ ဆက္သြယ္ေပးထားတယ္ေလ ။ အဲဒါေလးကဘဲ  ၿပင္ပကမၻာကို က်မအတြက္ အသက္သြင္းေပးခဲ႕တယ္ ။

• ဒါမွမဟုတ္လည္း '' လူ႕ေလာကနဲ႕ အဆက္ၿပတ္ေနၿခင္း '' ဆိုတဲ႕ အေပၚမွာ က်မတို႕တေတြ အၿမင္ မတူတာေၾကာင္႕လည္း ၿဖစ္ႏိုင္ပါတယ္ ။  ၂၀၀၃ တုန္းက က်မ ေထာင္ခဏက်လုိက္တဲ႕ ကာလမွာေတာင္ အတိတ္နဲ႕ ပစၥဳပၸါန္ဆိုတာ ေရာသြားတယ္လုိ႕ က်မ မထင္ခဲ႕ပါဘူး ။ ေန႕စဥ္ဘ၀ဆိုတာ တူညီတာေတာ႕ ရွိတာေပါ႕ေလ ။ ဒါေပမယ္႕ ေန႕တုိင္း ေန႕တုိင္းဟာ ကြဲၿပားၾကပါတယ္ ။ ညီေနေအာင္ စီထားတဲ႕ စိန္ေတြဟာ မူလက မရြယ္အစားမတူညီတဲ႕ ေက်ာက္တုန္းေတြက လာသလုိေပါ႕ ။ ဒီ စိန္တင္စားခ်က္ကို က်မ တမင္တကာ သံုးရတာက ဘာေၾကာင္႕လဲဆိုေတာ႕  က်မတုိ႕ ေရြးခ်ယ္ထားတဲ႕ လမ္းစဥ္ကို ဆက္လုိက္ဖို႕အတြက္ ( စိန္ကဲ႕သို႕ )  ခိုင္မာၿမဲၿမံတဲ႕ သႏိၱဌာန္ရွင္သန္ေနေအာင္ ေနစဥ္ေန႕တုိင္းကို အသံုးခ်ခဲ႕ရလုိ႕ပါဘဲ ။

• ဒါေပမယ္႕ က်မနဲ႕ ေနရူးမွာ တူညီမွဳ မ်ားစြာ ရွိေနၾကတာကိုလည္း သူ႕စာအုပ္ထဲမွာ အမ်ားၾကီးေတြ႕ရပါတယ္ ။ Discovery of India  စာအုပ္မွာ သူပထမဆံုး ကိုးကားလုိက္တဲ႕ ကဗ်ာဟာ က်မ အၾကိဳက္ဆံုး ကဗ်ာတစ္ပုဒ္ ၿဖစ္ေနတာေတြ႕ရေတာ႕  က်မ သိပ္ကို အံၾသခဲ႕မိတယ္ ။ ပထမဆံုးအၾကိမ္ စဖတ္ကတည္းက က်မေခါင္းထဲမွာ စြဲေနတဲ႕ ကဗ်ာဆိုပါေတာ႕ ......Yeat ေရးတဲ႕ '' ေသမင္းကို ၾကိဳၿမင္တဲ႕ အိုင္းရစ္ရွ္ ေလသူရဲ  '' ဆိုတဲ႕ကဗ်ာပါ ။

( ကဗ်ာကို ဖတ္ခ်င္သူရွိက ဖတ္ႏိုင္ေအာင္ ထည္႕ေပးလိုက္ပါတယ္ ။ ေဒၚစုကေတာ႕ မဖတ္ၿပခဲ႕ပါဘူး )

• ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ အိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္က်ၿပီးတဲ႕ေနာက္ အဲဒီကဗ်ာကို က်မ ၿပန္ၾကည္႕မိေတာ႕ တကယ္ဘဲ  '' Lonely '' ဆိုတာက စာလုံးမွန္ၿဖစ္ေနတာ ေတြ႕ရတယ္ ။ ဒါဆိုရင္ Lovely ဆိုတာက က်မဆီမွာရွိတဲ႕ ေနရူးစာအုပ္က ပံုႏွိပ္အမွားလား ၊ ဒါမွမဟုတ္ရင္ ေနရူးကဘဲ အဲဒီစာေၾကာင္းကို အဖတ္မွားတာလား မသိပါဘူး  ။

• ဒီလို စကားတလံုးရဲ႕ အဓိပၸါယ္ကို ေတြးေတာဆင္ၿခင္တာေတြ ၊ ကဗ်ာတစ္ပုဒ္ရဲ႕ အဓိပၸါယ္ကို ေဖာ္ဖုိ႕ အေတြးအေခၚတစ္ရပ္လံုး တည္ေဆာက္တာေတြ ......ဒါေတြဟာ အက်ဥ္းသားေတြ....အထူးသၿဖင္႕ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြ ၀ါသနာအရ လုပ္ေလ႕ရွိတဲ႕ ကိစၥေတြပါဘဲ ။ ဘာမွလုပ္စရာမရွိတဲ႕ အခ်ိန္ေတြကို ကုန္ေအာင္သက္သက္ဘဲ လုပ္တာေတာ႕ မဟုတ္ဘူးေပါ႕ေလ.......။  က်န္တဲ႕လူ႕အသိုင္းအ၀ိုင္းနဲ႕ ကိုယ္႕ကို ေ၀းကြာသြားေစတဲ႕ မိမိတုိ႕ရဲ႕ဆံုးၿဖတ္ခ်က္ေတြ လုပ္ရပ္ေတြအေပၚ ပိုနားလည္လာဖုိ႕  ၊  ဒါမွမဟုတ္လည္း  ယံုၾကည္ေနဖုိ႕ အတြက္ လုပ္ၾကရတာပါ ။

(မိုက္ကယ္အဲရစ္စ္ မေသခင္ ရက္ပိုင္းအလုိက NLD ရံုးမွာ ရိုက္ထားတဲ႕ ေဒၚစုရဲ႕ အၿပံဳးေအာက္က အပူရုပ္ပံုရိပ္ ( ဘီဘီစီ Aung San Suu Kyi; The Choice မွ Screen shot ဖမ္းေပးလိုက္တယ္ ၊ ဗီဒီယိုက ၾကာၿပီမို႕ မပီၿပင္ပါ )

ေနရူးက ဒီအက်ပ္အတည္းကို သူ႕ဇနီး ကာမလာ Kamala အေၾကာင္း ေရးၿပီး စဥ္းစားသံုးသပ္ခဲ႕တယ္ ။ ၁၉၃၄ ခုနွစ္ ေထာင္အက်ဥ္းက်မွဳမ်ားစြာထဲက တစ္ခုအတြင္းမွာ '' ၾကားလူ ''  ေတြလႊတ္ၿပီး သူ႕ကို ေၿပာခုိင္းၾကသတဲ႕..........သူသာ ႏိုင္ငံေရးကေန ကင္းကင္းေနမယ္လို႕ ကတိေပးရင္ ( တိုးတိုးတိတ္တိတ္ကတိပင္ ၿဖစ္ပါေစ ရတယ္ ) ေနမေကာင္းတဲ႕ ဇနီးကို ၿပဳစုဖုိ႕ သူ႕ကို လႊတ္ေပးမယ္ ။ ဒါေပမယ္႕ သူ႕ကို  ခ်ထားတဲ႕ ၿပစ္ဒဏ္သက္တမ္းအတြင္း ( အၿပင္မွာေနၿပီး ဇနီးကိုၿပဳစုႏိုင္ေပမယ္႕ ) ႏိုင္ငံေရးမလုပ္ရဘူး တဲ႕  ။ ဒီလုိ ေၿပာတာၾကားေတာ႕ မာနၾကီးတဲ႕ ေနရူးတစ္ေယာက္ ေတာ္ေတာ္စိတ္ဆိုးသြားပါတယ္ ။

• ( ေနရူးစာအုပ္ကိုးကားခ်က္ )

အဲဒီအခ်ိန္တုန္းက က်ေနာ္႕အေတြးေတြဟာ  ႏိုင္ငံေရးဆိုတာနဲ႕ အေ၀းၾကီးပါ ။ က်ေနာ္ လြတ္ခဲ႕တဲ႕ ( ၁၁ ) ရက္အတြင္း ၿမင္ခဲ႕ရတဲ႕ ႏိုင္ငံေရးဆိုတာကို ရြ႕ံလြန္းလုိ႕........ဒါေပမယ္႕ ႏိုင္ငံေရးမလုပ္ပါဘူး လုိ႕ ကတိေပးရမယ္ ဟုတ္လား ။  က်ေနာ္ရဲ႕  သစၥာတရား ၊ လမ္းစဥ္ ၊  ရဲေဘာ္ရဲဘက္ .....ေနာက္ၿပီး က်ေနာ္႕ကိုယ္က်ေနာ္ သစၥာေဖာက္ရမယ္ေပါ႕ေလ ။  ဘယ္လုိမွ မၿဖစ္ႏိုင္ဘူး ။ အဲလုိလုပ္ဖုိ႕ဆိုတာ က်ေနာ္႕ရဲ႕ ၿဖစ္တည္မွဳကို ေသေလာက္ေအာင္ ဒဏ္ရာ ရသြားေစႏိုင္တယ္ ။ က်ေနာ္ တေလးတၿမတ္ တန္ဖုိးထားရတဲ႕ အရာမွန္သမ်ွကိုလည္း ထိခုိက္သြားႏိုင္တယ္ ။ ကာမလာရဲ႕ အေၿခအေန တေန႕တၿခားဆိုးလာတယ္လုိ႕ က်ေနာ္ကို ေၿပာၾကတယ္ ။ က်ေနာ္သာ သူ႕အနားမွာရွိေနရင္ သူ႕အေၿခအေနဟာ အေတာ္ၾကီး ေၿပာင္းသြားႏိုင္တယ္လို႕လည္း ဆိုၾကတယ္ ။   က်ေနာ္႕ရဲ႕ မာနနဲ႕ အတၱကဘဲ သူမကို ဒီအခြင္႕အေရး ေပးခ်င္တဲ႕ စိတ္ထက္ ၾကီးမားေနခဲ႕ၿပီလား ။ ဒါဟာ က်ေနာ႕အတြက္ တကယ္႕ကို ေခါင္းခဲစရာ ကိစၥတစ္ခု ၿဖစ္သြားခဲ႕ႏိုင္ပါတယ္ ။ ဒါေပမယ္႕ ကံေကာင္းစြာဘဲ ဒီၿပသာနာဟာ ဒီလုိပံုစံနဲ႕ေတာ႕ ေရာက္ခ်မလာခဲ႕ဘူး  ။ က်ေနာ္သိတယ္ေလ ....ကာမလာကိုယ္တုိင္က က်ေနာ္ ဒီလုိ ကတိတာမ်ိဳးကို လံုး၀ကန္႕ကြက္မယ္ ဆိုတာကို ။ က်ေနာ္သာ အဲလုိ ကတိေပးတာမ်ိဳး လုပ္မိရင္ သူမ အေတာ္ေလး အံၾသသြားၿပီး စိတ္ထိခုိက္မယ္ဆိုတာ က်ေနာ္ သိေနခဲ႕တယ္

ေအာက္တုိဘာအစပိုင္းမွာ ကာမလာနဲ႕ ေတြ႕ဖုိ႕ က်ေနာ္ကို ေခၚသြားခဲ႕ၾကတယ္ ။ သူ႕ခမ်ာကေတာ႕ ကိုယ္ပူေတြ တက္ၿပီး သတိမရတခ်က္ ရတခ်က္ပါဘဲဗ်ာ ။ က်ေနာ္႕ကို သူ႕အနားမွာ သိပ္ရွိေစခ်င္ရွာတာ .....ဒါေပမယ္႕ က်ေနာ္လည္း ေထာင္ကိုၿပန္ဖုိ႕ အထြက္မွာ သူက က်ေနာ္႕ကို သတၱိရွိရွိ ၿပံဳးၿပၿပီး သူ႕နားကို ကပ္လာဖုိ႕ လက္ယပ္ေခၚတယ္ ။ ၿပီေတာ႕ တုိးတုိးေၿပာရွာတယ္ .......ရွင္က အစိုးရကို ကတိေပးတယ္ဆိုတာ ဘာကိစၥတုန္း .....မေပးနဲ႕ေနာ္  တဲ႕ဗ်ာ ။ ''

ဒီစာပိုဒ္ေတြဟာ က်မကို အ႕ံအားသင္႕ မွင္သက္ သေဘာက်မိေစပါတယ္ ။ ၾကီးမားလုိက္တဲ႕ အတၱပါလား .......ငါ႕သစၥာတရား ၊ ငါ႕ရဲေဘာ္ရဲဘက္ေတြ ၊ ၊ ငါရဲ႕ ၿဖစ္တည္မွဳဇစ္ၿမစ္  ၊ ငါအေလးအၿမတ္တန္ဖုိးထားရတဲ႕ အရာေတြ................ဆိုပါလား ။  သူ႕ရဲ႕ စံႏွဳန္းေတြနဲ႕ ဆန္႕က်င္တဲ႕ လုပ္ရပ္ကို လုပ္ရင္ ကာမလာအတြက္ ေကာင္းတာထက္ ဆိုးတာသာ ၿဖစ္ေစမယ္လုိ႕ မဆံုးၿဖတ္လုိက္ႏိုင္ခင္  ေနရူးတစ္ေယာက္ ဘက္မလိုက္တတ္တဲ႕ လိပ္ၿပာခံုရံုးေရွ႕မွာ အဲသလို ခဏေလး အစစ္ခံလုိက္ရေလရဲ႕ ။ ေနာက္ဆံုးေတာ႕ ကာမလာရဲ႕ စကားေတြကဘဲ သူ႕ဆံုးၿဖတ္ခ်က္ကို အတည္ၿဖစ္သြားေစတာေပါ႕ေလ ။

ေနရူးရဲ႕ အတၱကို လံုး၀ သေဘာေပါက္မိသလို ေနရူးတစ္ေယာက္ ကိုယ္႕ကိုယ္ကို တစိတ္တပိုင္း လွည္႕ဖ်ားတာလည္း ၿဖစ္ႏိုင္တယ္ ဆိုတာ က်မ သိပါတယ္ ။ ဒါေပမယ္႕ ဒီကိစၥမွာ ေနရူးကို က်မ လံုး၀ သေဘာက်ေထာက္ခံခဲ႕ပါတယ္ ။ က်မ ေထာင္ကေန ပထမဆံုးအၾကိမ္လြတ္လာေတာ႕ စေနတနဂၤေႏြေတြမွာ က်မၿခံေရွ႕ မိန္႕ခြန္းေၿပာေလ႕ရွိခဲ႕တယ္ ။ အဲဒီမွာ က်မ ေနရူးရဲ႕ အဲဒီအၿဖစ္ကို ေၿပာၿပၿပီး ဒီမိုကေရစီလွဳပ္ရွားသူေတြရဲ႕ မိသားစုေတြကို ကာမလာလုိ ဇြဲ ၊ ကာမလာကို ခံႏိုင္ရည္သတၱိ ေမြးဖို႕ တုိက္တြန္းခဲ႕တယ္ ။

ဒါေတြဟာ အႏၱရာယ္မ်ားတဲ႕ လမ္းစဥ္ေတြအတြက္ တကယ္အေရးတၾကီးလိုအပ္ခ်က္ေတြဘဲေလ ။  က်မ ရလိုက္တဲ႕ သင္ခန္းစာက ငါတုိ႕ဟာ ကို္ယ္႕အသိစိတ္လိပ္ၿပာေနာက္ကို လုိက္ၾကရင္း စြန္႕လႊတ္အနစ္နာခံမွဳေတြကို လုပ္ေနပါတယ္ လို႕ ေၾကြးေၾကာ္ၿပီး ကိုယ္ကိုယ္ကို လွည္႕စားဖုိ႕ မဟုတ္ပါဘူး ၊ အဲလုိေၿပာၿပီး သူမ်ားကို လိမ္လည္ဖုိ႕လည္း မဟုတ္ဘူး ။ က်မတုိ႕ဟာ ေရြးခ်ယ္မွဳတစ္ခုကို လုပ္ေနၾကတာသာ ၿဖစ္ပါတယ္ ။ အဲလုိ လုပ္ရာမွာ အတၱကို ေရွ႕တန္းတင္မိတာလည္း ၿဖစ္ေကာင္းၿဖစ္ႏိုင္တယ္ ။  ကိုယ္ခ်စ္ခင္တန္ဖုိးထားရတဲ႕အရာကို စြန္႕လႊတ္လုိက္ရတာဟာ တခါတေလမွာ ကိုယ္႕ကိုယ္ကို ပိုၾကံ႕ခိုင္လာေစဖို႕ လုပ္ၾကတာဘဲ မဟုတ္လား  ။ တကယ္တမ္း အနစ္နာခံလုိက္တဲ႕သူေတြကေတာ႕ က်မတုိ႕ကို ကံစီမံရာ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ သြားခြင္႕ေပးလုိက္ၾကတဲ႕ သူေတြပါဘဲေလ ။

ႏိုင္ငံေရးဆိုတာ လူ႕အေရးပါဘဲ ။ လူ႕အေရးဆိုတာကေတာ႕ လူအခ်င္းခ်င္းဆက္ဆံေရးေတြေပါ႕ေလ ။ ပုဂိုလ္ေရး ဆက္ဆံတာဘဲၿဖစ္ၿဖစ္ သို႕မဟုတ္ လူအမ်ားနဲ႕ဆက္ဆံတာၿဖစ္ၿဖစ္ေပါ႕ ။ အိႏၵိယေခါင္းေဆာင္ေတြထဲမွာ က်မ အရင္းႏွီးဆံုးခံစားရတာကေတာ႕ ဂႏၵီနဲ႕ ေနရူးဆိုတာ သံသယရွိစရာမလုိပါဘူး ။ ဘာေၾကာင္႕လည္းဆိုေတာ႕ လြတ္လပ္ေရးၾကိဳးပမ္းမွဳလမ္းမွာ သူတုိ႕ ၾကံဳရတဲ႕ စိန္ေခၚမွဳေတြမ်ားစြာဟာ က်မတုိ႕ ေလ်ွာက္ေနတဲ႕ ဒီမိုကေရစီတိုက္ပြဲမွာ ၾကံဳေတြေနရတာေတြနဲ႕ အတူတူပါဘဲ ........အဲဒီတိုက္ပြဲဟာ ေနာက္ႏွစ္ဆိုရင္ဘဲ ႏွစ္ဆယ္႕ငါးႏွစ္တင္းတင္းၿပည္႕ပါၿပီ ။

အိႏၵိယႏိုင္ငံေရးရဲ႕ ေအာင္ၿမင္မွဳတစ္ခုကို ေၿပာရရင္ ဂႏၵီနဲ႕ ေနရူးတုိ႕ရဲ႕ ႏိုင္ငံေရးမွာေရာ လူမွဳေရးမွာေရာ ကြဲၿပားခ်က္ေတြမ်ားစြာရွိတဲ႕ၾကားက ဆက္ဆံေရးရွင္သန္ေနမွဳပါဘဲ ။   ဂႏၵီက '' အမိန္႕မနာခံေရး လွဳပ္ရွားမွဳ '' ကို ရုပ္သိမ္းဖုိ႕ ဆံုးၿဖတ္လိုက္ေတာ႕ ေနရူးဟာ အေတာ္ စိတ္ဆိုးသြားခဲ႕တယ္ ။  '' က်ေနာ္စိတ္မ၀င္စားခဲ႕တဲ႕ ရွဳပ္ရွဳပ္ေထြးေထြး သဘာ၀မက်တဲ႕ အေၾကာင္းေတြအတြက္ က်ေနာ္တုိ႕က ဘာေၾကာင္႕ ဟိုယိမ္းလုိက္ ဒီယိမ္းလုိက္ ၿဖစ္ရမွာလဲ ။ ဒီအေပၚအေၿခခံၿပီး ႏိုင္ငံေရးလုပ္ဖုိ႕ဆိုတာ ၿဖစ္ႏိုင္စရာလား ''  လုိ႕ ေနရူးက ခါးခါးသီသီး ဆိုခဲ႕တယ္ ။ ဂႏၵီရဲ႕ နည္းေတြအေပၚမွာ သံသယရွိမွဳဟာ ေနရူးကို အေတာ္ေလး စိတ္ဆင္းရဲေစခဲ႕တယ္ေလ။ Alipore  ေထာင္ထဲက သူ႕အက်ဥ္းခန္းေလးမွာေနရင္း  ဘ၀ဟာ ေၾကာက္မက္စိတ္ပ်က္ဖြယ္ ကိစၥၾကီတခု ၊ အထီးက်န္စိတ္ဆင္းရဲဖြယ္ ေတာနက္ၾကီးတစ္ခုလုိပါဘဲ  လုိ႕ သူေတြးမိတယ္ ။ သူက ဆိုတယ္ ....'' က်ေနာ္ သင္ယူလာမိတဲ႕ ခက္ခဲတဲ႕ သင္ခန္းစာမ်ားစြာထဲမွာ အခက္ဆံုးနဲ႕ အနာက်င္ဆံုးကို အခု ရင္ဆိုင္ေနရပါတယ္ ၊ အဲဒါကေတာ႕ အေရးၾကီးတဲ႕ ကိစၥရွိၿပီဆုိရင္ ဘယ္သူ႕ကိုမွ အားကိုးလုိ႕ မရဘူးဆိုတာပါဘဲ ။ ဘ၀ဆိုတဲ႕ ခရီးကို တစ္ေယာက္တည္း ၿဖတ္သန္းရမွာပါလား ၊ သူမ်ားကို အားကိုးတာဟာ ကိုယ္႕အသည္းကို ကိုယ္ခြဲတာနဲ႕ အတူတူပါဘဲ ''  တဲ႕ ။

ေနရူးသင္ယူခဲ႕တဲ႕ ဒီအေတြ႕အၾကံဳဟာ အလုပ္ၾကိဳးစားမွဳရယ္ ဇြဲသတၱိေတြရယ္နဲ႕သြားမွ ေရာက္မယ္႕ ပန္းတုိင္ေတြကို သြားရင္း လမ္းခရီးရွည္ၾကီးမွာ က်မတုိ႕အားလံုးထပ္ခါတလဲလဲ သင္ယူရမယ္႕ သင္ခန္းစာပါဘဲေလ ။။ တခ်ိန္တည္းမွာဘဲ တဖက္ကလည္း က်မတုိ႕ ႏွလံုးသားေတြဟာ ရဲေဘာ္ရဲဘက္ေတြကိုမွ မတြယ္ကပ္ထားဘူးဆိုရင္ ၊  ရည္ရြယ္ခ်က္တူတဲ႕တန္ဖုိးထားတာခ်င္းတူတဲ႕လူေတြကို က်မတုိ႕ သစၥာမရွိဘူးဆိုရင္ ........ဒါမွမဟုတ္ သူတုိ႕ရဲ႕ သစၥာရွိမွဳအေပၚမွာ က်မတုိ႕ သံသယရွိေနမယ္ဆိုရင္ က်မတုိ႕ဟာ မေသခ်ာမေရရာတဲ႕ ေတာနက္ၾကီးထဲ လမ္းေပ်ာက္သလုိပါဘဲ ။ က်မရဲ႕ အက်ယ္ခ်ဳပ္ကာလတစ္ခုအတြင္းမွာ ဘယ္သူတစ္ေယာက္ကိုမ်ား ေသခ်ာယံုၾကည္ရမလဲဆိုတာ စာရြက္တစ္ရြက္ေပၚမွာ ခ်ေရးၾကည္႕ဖူးတယ္ ၊ လံုး၀ဥသံုယံုၾကည္ရတဲ႕ ၊ ယံုၾကည္ထုိက္တဲ႕ ၊ လံုး၀ဥသံုနားလည္ႏိုင္စြမ္းရွိတဲ႕ ၊ လံုး၀ဥသံု သႏိၱဌာန္ၿပင္းၿပတဲ႕၊ က်မအေပၚသစၥာရွိမယ္႕ ၊ ေလာကဓံကိုအာခံၿပီး ယံုၾကည္ခဲ႕ရတဲ႕ က်မတုိ႕လမ္းစဥ္အေပၚ  သစၥာရွိမယ္႕ ရဲေဘာ္ရဲဘက္တစ္ေယာက္ေလာက္မ်ား ရွိမလားလုိ႕ပါ  ။  အဲဒီလမ္းစဥ္အတြက္ ေလာကၾကီးတစ္ခုလံုးရဲ႕ ေပါင္းစပ္အားေတြကိုေတာင္ က်မ စိန္ေခၚပစ္ႏိုင္ပါရဲ႕ ။ တစ္ေယာက္တည္း အထီးက်န္ေနရတဲ႕အခါ လူဆိုတာ ဒီလုိဘဲ ခံစားခ်က္ကဲ ၊ စိတ္ကူးယဥ္ဆန္တတ္ၾကတယ္နဲ႕ တူပါတယ္ေလ ............။

တေန႕မွာ ေရဒီယိုကေန ရုတ္တရက္ မေမ်ွာ္လင္႕ဘဲ ၾကားလုိက္ရတယ္........NLD ဗဟိုအဖြဲ႕က က်မကို ထုတ္လုိက္ၿပီတဲ႕ ။ ထုတ္လုိက္တဲ႕ အေၾကာင္းကေတာ႕ က်မက အက်ယ္ခ်ဳပ္ခ်ေနတယ္ဆိုတာေၾကာင္႕ပါတဲ႕ ။  အဲဒီလုိၾကားလုိက္ရေတာ႕ လူသူကင္းမဲ႕တဲ႕ ကၽြန္းတစ္ခုကို က်မေရာက္သြားသလုိ ခံစားလိုက္ရတယ္ .....အရာအားလံုးနဲ႕ေ၀းၿပီး က်မနဲ႕အတူပါလာတာဆိုလုိ႕ က်မရဲ႕ အသိစိတ္လိပ္ၿပာတစ္ခုသာပါ။ ပါတီေတာ႕ ဖိအားေပးၿခင္းခံလုိက္ရၿပီဆိုတာ က်မ သေဘာေပါက္္ပါတယ္ ။ ခက္ခဲတဲ႕ အခ်ိန္တစ္ခုကို ရင္ဆိုင္ေနရၿပီဆိုတာကိုေရာေပါ႕ ။ ေနာက္ဆံုးေတာ႕ က်မ ဆံုးၿဖတ္လုိက္ပါတယ္ ........က်မကဘဲ ပါတီအေပၚမွာ သစၥာဆက္ရွိမယ္လုိ႕ပါ ။  တရား၀င္အားၿဖင္႕ ပါတီနဲ႕ က်မက အေၿခအေနဟာ ဘယ္လုိဘဲၿဖစ္ပါေစ ၊ ပါတီက က်မတုိ႕ေရြးထားတဲ႕လမ္းကို ဆက္ေလ်ွာက္ေနေသးသေရြ႕ေတာ႕ က်မ ပါတီအေပၚမွာ သစၥာရွိပါ႕မယ္ ။ ေနရူးနဲ႕ ဂႏၵီၾကားက ဘယ္ေလာက္ဘဲ ၾကီးမားတဲ႕ ကြာဟမွဳေတြ ရွိပါေစ ေနရူးရဲ႕ ဂႏၵီအေပၚမွာ သစၥာထားႏိုင္စြမ္းကို က်မေတြးမိတယ္ ။ ဒါကဘဲ သေဘာမတုိက္ဆိုင္တာေတြ ရွိရင္ေတာင္ ရဲေဘာ္ရဲဘက္ေတြအေပၚမွာ စြဲစြဲၿမဲၿမဲ သစၥာထားရမယ္ဆုိတဲ႕ က်မရဲ႕ ခံယူခ်က္ကို ပိုၿပီးအားေကာင္းရွင္သန္ေစခဲ႕ပါတယ္ ။

• ၁၉၈၉ ႏို၀င္ဘာ ၁၄ ရက္ ေနရူးရဲ႕ ႏွစ္တစ္ရာၿပည္႕ နီးလာေတာ႕  ေနရူးရဲ႕ ကိုယ္တုိင္ေရးအထုပၸတိၱထဲက စာပိုဒ္ရွည္တစ္ခုကို က်မ စာရြက္ၾကီးတစ္ခုေပၚကူးထားလုိက္တယ္ ။ အဲဒီစာကဒီလုိပါ........

'' 

''    တရားဥပေဒနဲ႕ၿငိမ္၀ပ္မွဳပိၿပားမွဳရွိၿခင္းဟာ အိႏၵိယမွာ အဂၤလိပ္ေတြရဲ႕ ဂုဏ္ယူဖြယ္ေအာင္ႏိုင္ၿခင္းတစ္ခုဘဲလုိ ဆိုၾကတယ္ ။ က်ေနာ္႕ရဲ ေမြးရာပါအသိစိတ္က အဲဒါကို လံုး၀လက္ခံပါတယ္ ။ ဘ၀မွာ စည္းကမ္းရွိတာကို က်ေနာ္ သေဘာက်ၿပီး မင္းမဲ႕စရိုက္မ်ိဳး ၊ မၿငိမ္မသက္ၿဖစ္တာမ်ိဳး ၊ ထိထိေရာက္ေရာက္မစြမ္းေဆာင္ႏိုင္ၾကတာမ်ိဳးေတြကို က်ေနာ္ မၾကိဳက္ပါဘူး ။ ဒါေပမယ္႕ ခါးသီးတဲ႕အေတြ႕အၾကံဳေတြဟာ အစိုးရေတြက ၿပည္သူေတြအေပၚခ်မွတ္တဲ႕ တရားဥပေဒေတြနဲ႕ ၿငိမ္၀ပ္ပိၿပားမွဳဆိုတာကို သံသယရွိေစခဲ႕ပါၿပီ ။ တခါတေလမွာ အဲဒါေတြအတြက္ ေပးဆပ္ရမွဳဟာ မ်ားလြန္းလွပါတယ္ ။ ဥပေဒဆိုတာလည္း လက္ရွိအုပ္ခ်ဳပ္ေနတဲ႕ ပါတီရဲ႕ သေဘာထားဘဲမဟုတ္လား ။ ၿငိမ္၀ပ္ပိၿပားမွဳဆိုတာကေတာ႕ ေနရာအႏွံ႕ကို စိမ္႕၀င္ေနတဲ႕ အေၾကာက္တရားရဲ႕ပံုရိပ္ဘဲေလ ။  တခါတေလေတာ႕လည္း အဲဒီ ဥပေဒတုိ႕ ၿငိမ္၀ပ္ပိၿပားမွဳတုိ႕ဆိုတာဟာ တရားဥပေဒမဲ႕ၿပီး မၿငိမ္၀ပ္တာ ၿဖစ္ရင္ၿဖစ္ေနတတ္တယ္ ။  လူထုၾကားထဲ လႊမ္းမုိ�