လီကြမ္ယု

Aye Chan Mon

စင္ကာပူႏိုင္ငံ ခ်မ္းသာေသာႏိုင္ငံျဖစ္ေအာင္ဦးစီးေဆာင္ရြက္ခဲ့ေသာ လီကြမ္ယု-သည္ လီမ်ိဳးႏြယ္၀င္

ဟတ္ကာတရုတ္လူမ်ိဳးမွ ဆင္းသက္လာသူျဖစ္သည္။ ၁၉၂၃-ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာလ ၁၆-ရက္ေန႔တြင္

စင္ကာပူ၌ ေမြးဖြားခဲ့သည္။ လီကြမ္ယု၏ ဘိုးဘြားမ်ားသည္ ၁၉-ရာစုေႏွာင္းပိုင္းမွစ၍ စင္ကာပူႏိုင္ငံ၌

စတင္အေျခခ် ေနထိုင္ခဲ့ၾကသူမ်ား ျဖစ္သည္။ ၾကြယ္၀ခ်မ္းသာေသာ မ်ိဳးႏြယ္မွ ဆင္းသက္လာခဲ့ေသာ 

 

လီကြမ္ယုသည္ ထိုေခတ္က အထက္တန္းက်သည့္ အဂၤလိပ္ဘာသာျဖင့္ သင္ၾကားေသာ 

 

စာသင္ေက်ာင္းမ်ားသို႔တက္ေရာက္သင္ယူႏိုင္ခဲ့သည္။ မိသားစုတြင္ အႀကီးဆံုးသားျဖစ္၍ ေခါင္းေဆာင္ 

 

မႈႏွင့္ ဆံုးျဖတ္ႏိုင္မႈ စြမ္းရည္ကို ငယ္စဥ္ကာလမွပင္ အေလ့အက်င့္ရရွိခဲ့သည္။ လီကြမ္ယု၏ ႀကိဳးစားမႈႏွင့္ 

 

မိဘမ်ား၏ ၾကပ္မတ္မႈေၾကာင့္၁၉၃၅-ခုႏွစ္တြင္ မူလတန္းကို ပထမအဆင့္ျဖင့္ ေအာင္ျမင္ခဲ့ျပီး 

 

စင္ကာပူတြင္ နာမည္အႀကီးဆံုး ရာေဖးလ္ အထက္တန္းေက်ာင္းသုိ႔ ၀င္ခြင့္ရခဲ့သည္။ လီကြမ္ယုသည္ 

 

ရာေဖးလ္ေက်ာင္းတြင္ ပညာထူးခၽြန္ေသာေၾကာင့္ စေကာလားရွစ္ေထာက္ပံ႔ေၾကး ရခဲ့သည့္အျပင္ 

 

၁၉၄၀-ျပည့္ႏွစ္တြင္ ကင္းဘရစ္ အထက္တန္းစာေမးပြဲကို စင္ကာပူႏွင့္ မေလးရွားနယ္ေျမတခုလံုး၌ 

 

ပထမစြဲ၍ ေအာင္ျမင္ခဲ့သည္။

ဒုတိယကမၻာစစ္ကာလအတြင္း၌ စင္ကာပူရွိ ရာေဖးလ္ေကာလိပ္မွာပင္ ဆက္တက္ခဲ့သည္။ ဂ်ပန္ေခတ္တြင္
တရုတ္စာႏွင့္ ဂ်ပန္စာဘက္သို႔ ဦးလွည့္သင္ၾကားခဲ့သည္။ ထို႔ေနာက္ ဂ်ပန္ေထာက္ပံ႔ေရးဌာနတြင္ စာေရး၀င္လုပ္ခဲ့သည္။
၁၉၄၃-ခုႏွစ္တြင္ ဂ်ပန္သတင္းျဖန္႔ခ်ိေရးဌာန၌ အဂၤလိပ္ပိုင္း အယ္ဒီတာအျဖစ္ အလုပ္ရခဲ့သည္။

လီကြမ္ယုသည္ ဒုတိယကမၻာစစ္အတြင္း လမ္းေဘးပြဲစား၊ ကပ္ေစးႏွဲ မုန္႔ပဲသေရစာေရာင္းသူ စသည့္ 

 

ၾကံဳရာအလုပ္မ်ားျဖင့္လည္း ၀မ္းေရးကို တဖက္က ေျဖရွင္းခဲ့သည္။ ၁၉၄၉-ခုႏွစ္တြင္ ရွိစုမဲ့စု 

 

ရွာေဖြစုေဆာင္း ထားေသာေငြျဖင့္ လန္ဒန္တြင္ ဥပေဒပညာ သင္ၾကားေနစဥ္ ဆိုရွယ္လစ္၀ါဒကို 

 

စိတ္၀င္စားကာ ေလ့လာခဲ့သည္။ လူျဖဴအဂၤလိပ္တို႔၏ လူမ်ိဳးခဲြျခားမႈႏွင့္ ကိုလိုနီ၀ါဒ က်င့္သံုးမႈမ်ားကို 

 

ကိုယ္ေတြ႔မ်က္ျမင္ခံစားခဲ့ရသည့္အတြက္ နယ္ခ်ဲ႔ဆန္႔က်င္ေရးစိတ္ဓာတ္မ်ားလည္း 

 

ကိန္းေအာင္းလာခဲ့သည္။

၁၉၄၇-ခုႏွစ္တြင္ ဘုရင္မ၏ ပညာသင္ဆုျဖင့္ လန္ဒန္သို႔ေရာက္လာခဲ့ေသာ မစ္(ခ္) ခ်ဴးႏွင့္ 

 

လွ်ိဳ႔၀ွက္လက္ထပ္ခဲ့သည္။ လန္ဒန္တြင္ ၄-ႏွစ္ခန္႔ ပညာသင္ခဲ့စဥ္အတြင္း ဘ၀တူလက္၀ဲယိမ္း

 

 စင္ကာပူ-မေလး ေက်ာင္းသားမ်ားႏွင့္ ဆက္သြယ္စည္းရံုးခဲ့ရာမွ ျဗိတိသွ်အစိုးရ၏ သကၤာမကင္းျဖစ္မႈကို

 

 ခံခဲ့ရသည္။

၁၉၅၀-ျပည့္ႏွစ္တြင္ စင္ကာပူသို႔ ျပန္လည္ေရာက္ရွိလာျပီး ၀တ္လံုအျဖစ္ ေဆာင္ရြက္လ်က္ 

 

တျခားဘက္မွလည္း ျဗိတိသွ်လက္ေအာက္မွ စင္ကာပူ လြတ္ေျမာက္ေရး ႏိုင္ငံေရးလႈပ္ရွားမႈမ်ားကို

 

ု စတင္ေဆာင္ရြက္ခဲ့သည္။ ျဗိတိသွ်ဆန္႔က်င္ေရး သပိတ္မ်ား၌ အလုပ္သမားေခါင္းေဆာင္အျဖစ္ 

 

ပါ၀င္ခဲ့သည္။ ၁၉၅၄-ခုႏွစ္တြင္ ျပည္သူ႔လႈပ္ရွားမႈပါတီ (People's Action Party-PAP) ကို 

 

စတင္တည္ေထာင္ခဲ့သည္။ PAP သည္ ျဗိတိသွ် အုပ္ခ်ဳပ္မႈေအာက္တြင္ ပိုမိုတိုးခ်ဲ႔လာသည့္ 

 

ဥပေဒျပဳေကာင္စီ၌ အဓိကအတိုက္အခံပါတီ ျဖစ္လာသည္။

၁၉၅၉-ခုႏွစ္၌ စင္ကာပူတိုက္ပိုင္ အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ ရရွိလာေသာအခါ အာဏာရပါတီ ျဖစ္လာသည္။ 

 

လီကြမ္ယုမွာလည္း ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရ စင္ကာပူျပည္နယ္၏ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ျဖစ္လာသည္။ ၁၉၆၅-ခု 

 

ၾသဂုတ္လ ၉-ရက္ေန႔တြင္ မေလးျပည္ေထာင္စုမွ စင္ကာပူကို ခြဲထြက္၍ လြတ္လပ္ေသာႏိုင္ငံအျဖစ္ 

 

ထူေထာင္ကာ လီကြမ္ယုသည္ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္အျဖစ္ တာ၀န္ယူျပီး စင္ကာပူကို ခ်မ္းသာေသာႏိုင္ငံျဖစ္ေအာင္

 

 ႀကိဳးစားခဲ့သည္။

စင္ကာပူႏိုင္ငံသည္ အေရွ႔ေတာင္အာရွေဒသတြင္ပါ၀င္ေသာ ႏိုင္ငံျဖစ္ျပီး စတုရန္းမိုင္ ၁၇၃-မိုင္ 

 

က်ယ္၀န္းသည္။ ၂၀၀၈-ခုႏွစ္ သန္းေခါင္းစာရင္းအရ လူဦးေရ ၄၈၃၉၄၀၀-ခန္႔ရွိသည္။ လီကြမ္ယု 

 

၁၉၅၉-စင္ကာပူေဒသ၌ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ျဖစ္လာခ်ိန္၀ယ္ အသက္ ၃၆-ႏွစ္သာ ရွိေသး၏။ သို႔ရာတြင္ 

 

အရြယ္ႏွင့္မမွ်ေအာင္ပင္ ႀကီးမား၍ အႏၲရာယ္မ်ားလွေသာတာ၀န္ကို ထမ္းေဆာင္ခဲ့ရသည္။ 

 

ကြန္ျမဴနစ္တို႔၏ ေျမေအာက္လႈပ္ရွားမႈႏွင့္ အလုပ္သမားသပိတ္ေမွာက္မႈမ်ား၊ အၾကမ္းဖက္ 

 

အဓိကရုဏ္မ်ား၊ 

 

PAP ပါတီမွာ ခြဲထြက္မႈစသည့္ ႏိုင္ငံေရး မတည္ျငိမ္မႈမ်ားႏွင့္ စီးပြားေရးနိမ့္က်မႈ၊

 

 ဘ႑ာေရးလိုေငြမ်ားျပားမႈ 

 

စသည့္ စီးပြားေရးျပႆနာေပါင္းစံုကို ရင္ဆိုင္ေျဖရွင္းခဲ့ရသည္။ ထိုအေျခအေန၌လီကြမ္ယုသည္ ႏို္င္ငံေရး၊ 

 

စီးပြားေရး၊ လူမႈေရး စသည္တို႔ ဘက္ေပါင္းစံုမွ အရွိန္အဟုန္ျဖင့္ တိုးတက္လာေစရန္ အျပင္းအထန္ 

 

ႀကိဳးပမ္းခဲ့သည္။

၀န္ႀကီီးခ်ဳပ္ လီကြမ္ယုသည္ ျပည္သူလူထုအတြက္ အလုပ္အကိုင္တည္ျငိမ္မႈႏွင့္ စား၀တ္ေနေရး 

 

 အဆင္ေျပမႈကို ျပည့္စံုႏိုင္သမွ် ျပည့္စံုေအာင္ ဖန္တီးသကဲ့သို႔ ျပည္သူမ်ား 

 

စည္းကမ္းစနစ္တက် ေနထိုင္ေရးကိုလည္း ၾကပ္မတ္ထားသည္။ လမ္းေပၚတြင္ အမႈိက္ပစ္ျခင္းမွ 

 

အမ်ားသံုးအိမ္သာတြင္ သံုးျပီးေနာက္ သန္႔ရွင္းေရးအတြက္ ေရဆြဲမခ်သြားသည္အထိ 

 

ဒဏ္ရိုက္အျပစ္ေပးသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ စင္ကာပူသည္ ကမၻာတြင္ အသန္႔ရွင္းဆံုးႏွင့္

 

စည္းကမ္းအရွိဆံုး ျမိဳ႔ေတာ္ျဖစ္ေနသည္။ ျမိဳ႔ေတာ္သန္႔ရွင္းမႈ မထိခိုက္ေစရန္ ပီေကႏွင့္ ကြမ္းစားျခင္းကိုပင္

 

 ကန္႔သတ္တားျမစ္ထားသည္။ တဖက္တြင္ ၀န္ထမ္းမ်ား အဂတိလိုက္စားမႈမရွိေစရန္ စည္းကမ္းတင္းက်ပ္ 

 

ထားသကဲ့သို႔ လာဘ္စားဖို႔မလိုေအာင္လည္း လုပ္ခလစာမ်ား လံုလံုေလာက္ေလာက္ ေပးထားသည္။

 

၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ လီကြမ္ယု၏ လစာမွာ အေမရိကန္သမၼတ၏ လစာထက္ပင္ မ်ားသည္ဟု ဆိုသည္။

စင္ကာပူႏိုင္ငံ၏ စီးပြားေရးတည္ျငိမ္စြာ တိုးတက္ဖြံ႔ျဖိဳးေနျခင္းမွာႏိုင္ငံေရးတည္ျငိမ္မႈ၏ 

 

အက်ိဳးဆက္ေၾကာင့္ လည္း ျဖစ္သည္။ စင္ကာပူတြင္ ၁၉၅၉-ခုႏွစ္၌ လီကြမ္ယု တည္ေထာင္ခဲ့ေသာ PAP 

 

ပါတီကသာ အာဏာရရွိေနသည္။ ႏိုင္ငံေရးအရ အစဥ္တစိုက္ စည္းလံုးညီညြတ္မႈရရွိေရးကိုအထူး

 

အေလးထားသည္။ ျခံဳ၍ သံုးသပ္ရလွ်င္ စင္ကာပူႏိုင္ငံ၏ အံ႔ဘနန္းတိုးတက္ေအာင္ျမင္မႈမ်ားတြင္ 

 

စင္ကာပူႏိုင္ငံ၏ ဖခင္ႀကီးဟု ဆိုင္ႏိုင္ေသာ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ေဟာင္း ၀ါရင့္၀န္ႀကီး လီကြမ္ယု၏ အေျမာ္အျမင္ 

 

ႀကီးမႈ၊ ဇြဲလုံ႔လထက္သန္မႈ၊ စည္းကမ္းစနစ္ႀကီးမႈ၊ ပညာအရည္အခ်င္း ျပည့္၀မႈႏွင့္ အေတြ႔အၾကံဳ 

 

ရင့္က်က္မႈစေသာ အဖိုးမျဖတ္ႏိုင္သည့္ ေခါင္းေဆာင္မႈအရည္အေသြးမ်ားက 

 

အေရးပါေသာအေၾကာင္းရင္း 

 

တရပ္အျဖစ္ ပါ၀င္ေနသည္ကား မည္သို႔မွ် မျငင္းႏိုင္ေသာ အခ်က္ပင္ ျဖစ္ပါသည္။

ကိုးကား

ဦးျမင့္ေစာ-(သမိုင္းပါေမာကၡ၊ ပုသိမ္တကၠသိုလ္)