ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းအေၾကာင္း (၇)

ေတာ္လွန္ေရးမွ ျမဳတ္ကြက္တစ္ကြက္

ဗိုလ္ဥတၱမေက်ာ္

၁၉၄၂ ခုႏွစ္ မတ္လတြင္ ဂ်ပန္မ်ား ျမန္မာျပည္ထဲသုိ႕ေရာက္ရွိလာ၏။ ဂ်ပန္တပ္သားတို႕သည္ ၄င္းတုိ႕၏ စိတ္အလိုဆႏၵႏွင့္ မေတြ႕သူမွန္သမွ်ကို  ေယာက်ာၤး  မိန္းမ  ဘုန္းၾကီး  မယ္သီလရွင္ မေရြး ပါးနားရို္က္ေလ့ ရွိသည္။ ဖြဲ႕စည္းထားေသာ အစိုးရမွာလည္း  ျပည္သူတုိ႕၏ အလုိဆႏၵ လုံးဝမပါရွိေသာ ဂ်ပန္႕အလုိေတာ္ရိ ရုပ္ေသး အစုိးရကို ဖြဲ႕စည္းေပးထားသည္။ ျမန္မာျပည္၏ အဓိကစီးပြားေရးလုပ္ငန္းျဖစ္ေသာ  ဆန္  စပါး  ဆီ  ဝါဂြမ္း ေရနံ ကၽြန္းသစ္စသည္တို႕ကိုလည္း  ဂ်ပန္အရင္းရွင္ ကုမၸဏီၾကီးမ်ားျဖစ္ၾကေသာ ကာနီဗို  ဂိုရိႈ  မစ္ဆူဗီရွီ --စေသာ ကုမၸဏီမ်ားက လက္ဝါးၾကီးအုပ္ ခ်ယ္လွယ္ထား၏။ ျမန္မာ့ေျမတြင္ ျမန္မာမ်ား ကၽြဲႏြားျဖင့္ ကုန္းၾကံဳး လုပ္ရေသာ္လညး္ ျမန္မာတို႕ခံစားခြင့္မရွိ။ ဂ်ပန္တို႕သည္ ဗုဒၶဘာသာ ဘုရား ေက်ာင္းကန္မ်ားတြင္ စခန္းခ်ျခင္း ဘာသာေရးအေဆာက္အအုံမ်ားကို ဖ်က္ဆီးထင္းဆုိက္ရန္ကိုလည္း ဝန္မေလးျခင္း။ ျမန္မာ အမ်ိဳးသမီး  ၾကီးၾကီးငယ္ငယ္  မေရြး ကိုလည္း မုဒိမ္းက်င့္ ဖ်က္ဆီးေလ့ရွိၾကသည္။ ျမန္မာတမ်ိဳးသားလုံးမွာ ဂ်ပန္ဖက္ဆစ္ စနစ္ဆုိးေအာက္သို႕  ျပားျပားေမွာက္ ဆုိက္ေရာက္ေနၾကရသည္။ ျမန္မာတို႕  လြတ္လပ္စြာေရးသား ေျပာဆုိစည္းရုံးခြင့္ မ်ားလည္းဆိတ္သုန္းေလသည္။ ၁၉၄၃ ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လ ၁ -ရက္ေန႕တြင္ ဂ်ပန္တို႕က ျမန္မာတို႕ကို လြတ္လပ္ေရးေပးေၾကာင္းေၾကျငာခဲ့သည္။

ဂ်ပန္တုိ႕ေပးေသာ လြတ္လပ္ေရးဆိုသည္ကား အဘယ္နည္း။ ေခၚလွ်င္သြား။ ခိုင္းလွ်င္လုပ္။ ဘာမွျပန္ လည္ေျပာဆုိတင္ျပခြင့္ မရေသာ လြတ္လပ္ေရးတည္း။ ခဲဒဂၤါး အ-အၾကီးကို ရထားသကဲ့သုိ႕ အသုံးျပဳရုဳ္မရေသာ လြတ္လပ္ေရးတည္း။ ယင္းဂ်ပန္ေပးေသာ လြတ္လပ္ေရးကို ကၽြႏု္ပ္တုိ႕က ေဝဖန္ေနသည္ ထက္ ထုိစဥ္က စစ္ဝန္ၾကီး ``ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း``၏ ေဝဖန္ခ်က္ကို ေဖာ္ျပရျခင္းသည္ ေလ်ာ္ကန္ လိမ့္မည္ ထင္သည္။ ဂ်ပန္ေပးေသာ လြတ္လပ္ေရးတစ္ႏွစ္ ေစ့ေျမာက္ေသာ လြတ္လပ္ေရးႏွစ္လည္ အခမ္းမနား က်င္းပခဲ့သည္။ ယင္းအခမ္းအနား႒္ ျမန္မာျပည္ ဂ်ပန္စစ္ေသနာပတိျဖစ္သူ ``ဗိုလ္ခ်ဳပ္ၾကီးကဝါဘီ``၏ ေရွ႕ေမွာက္မွာပင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းက ေအာက္ပါအတုိင္း ေျပာခဲ့သည္။

 ``ယခု ဗမာ လြတ္လပ္ေရးရတာ  တစ္ႏွစ္ေစ့လာျပီ။  ဒီအေတာအတြင္း က်ဳပ္တို႕ ဘာေတြရသလဲ။ အမွန္ေျပာရရင္ က်ဳပ္တို႕ တုိင္းသူ ျပည္သားေတြဟာ လြတ္လပ္ေရးအရသာ ကိုမခံစားရေသးဘူး။ ခံစားရပါတယ္ဆိုတဲ့ လူေတြဟာလည္း လူနည္းစုသာ ျဖစ္တယ္။ အဲဒီလူနည္းစုေတြဟာ ဘယ္သူေတြလဲဆုိရင္ ကၽြန္ေတာ္အပါအဝင္ ကၽြန္ေတာ္တုိ႕ အထက္ပိုင္း အစိုးရအရာရွိၾကီးေတြ ---ေနာက္ျပီး ဒီလူေတြကို ကပ္ေျမွာင္ျပီး စားေသာက္ေနတဲ့လူေတြ--။ အျမန္အစြန္းၾကီးၾကီးယူျပီး လူေတြရဲ႕ဒုကၡ ကိုရင္းႏွီးျပီး စီးပြားရွာေနတဲ့ ေခတ္ပ်က္ သူေ႒းေတြ--။အဲဒီလူေတြေလာက္ပဲ လြတ္လပ္ေရးအရသာကို ခံစားရတယ္။ အဲဒီေတာ့ တိုင္းသူျပည္သားေတြ အဖို႕မွာ  လြတ္လပ္ေရးရတယ္ ဆိုေပမယ့္ ဟာတာတာၾကီးျဖစ္ေနမွာပဲ။ အမွန္ ကေတာ့ အခုလြတ္လပ္ေရးဟာ အမ်ားသိၾကတဲ့အတုိင္း စာေပၚမွာေရးထားတဲ့ လြတ္လပ္ေရးဘဲရွိေသးတယ္။ က်ဳပ္တုိ႕ ေရွ႕ဆက္ျပီး ခရီးသြားႏုိင္ စြန္႕စားႏုိင္မွ လြတ္လပ္ေရးအေကာင္အထည္ကို ျမင္ရလိမ့္မယ္။  ဒါေၾကာင့္ က်ဳပ္တို႕ တိုင္းသူျပည္သားေတြဟာ သိပ္ျပီးစိတ္ပ်က္စရာ မလုိပါဘူး။ ေနာက္ထပ္စိတ္ပ်က္စရာေတြ အမ်ားၾကီးရွိပါေသးတယ္ ---``

          အထက္ပါအတုိင္း  ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း၏ ``က်ဳပ္တုိ႕ ေရွ႕ဆက္ျပီး စြန္႕စားႏိုင္ပါမွ လြတ္လပ္ေရး အေကာင္အထည္ကို ျမင္ရလိမ့္မယ္``  ဟူေသာစကားကုိ ဗမာတုိ႕သည္ ေကာင္းစြာ သေဘာေပါက္သြားၾကသည္။ မ်ိဳးခ်စ္အင္အားစု မွန္သမွ် စည္းစည္းလုံးလုံးႏွင့္ ဖက္ဆစ္ဂ်ပန္ကို ခံခ်ရန္ အေရး တၾကီး လုိအပ္လာေခ်ျပီ။

          --------------------------------

          ထို႕ေၾကာင့္ ၁၉၄၄ ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လတြင္  ``ဖက္ဆစ္တုိက္ဖ်က္ေရး  ျပည္သူ႕လြတ္လပ္ေရး အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ၾကီး`` ကို ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း ဦးစည္းရုဳ္ စတင္ဖြဲ႕စီးခဲ့ေၾကာင္း ----ေနသူရိန္မိန္႕ခြန္း႒္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း ကိုယ္တိုင္က ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆုိခဲ့သည္။ ထုိစဥ္က ဗမာ့တပ္မေတာ္သည္ ယင္းအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ၾကီးအတြင္း႒္  ေတာ္လွန္ေရး၏ ေက်ာရိုးမ႑ိဳင္သဖြယ္  အခိုင္မာအေတာင့္တင္းဆုံး အင္အားတစ္ ရပ္ျဖစ္ခဲ့သည္။ ျပန္လည္မွတ္မိသမွ် ဗမာ့တပ္မေတာ္၏ ယင္းအခ်ိန္အခါက အင္အားမွာ ေျခလွ်င္တပ္ရင္း  ၇ -တပ္။ စက္မႈလက္မႈ တပ္ရင္း ၂ -တပ္။ ေလ့က်င့္ေရးတပ္ ။ စစ္အေျမာက္တပ္ရင္း ။ေလယဥ္ ပစ္အေျမာက္ၾကီးတပ္ရင္း။သယ္ပို႕ ေမာ္ေတာ္ယဥ္တပ္ရင္း။ ရိကၡာေထာက္ပ့ံေရးတပ္။ စစ္ဝန္ၾကီးရုံး အဖြဲ႕။ ၄င္းစစ္ဝန္ၾကီးရုံး ကင္းတပ္။ ကရင္အမ်ိဳးသားတပ္ရင္း။ စစ္ဝန္ၾကီးႏွင့္ စစ္ေသနာပတိ ကိုယ္ရံေတာ္တပ္။ လူသစ္စခန္း။ စစ္အခ်က္ျပ ဆက္သြယ္ေရးတပ္။ စစ္ျမင္းတပ္ဖြဲ႕။ မဂၤလာဒုံစစ္ေၾကင္း--- စသည့္ တပ္အဖြဲ႕ ရုံးအဖြဲ႕မ်ားရွိ၏။ ကၽြမ္းက်င္ေလ့လာထားသူမ်ား၏ ခန္႕မွန္းေခ်အရ အင္အား တစ္ေသာင္းငါးေထာင္ခန္႕ ရွိမည္ ဟုဆုိၾကေလသည္။

          တပ္မေတာ္၏ ယင္းသုိ႕ေသာ ပင္မအင္အားစုအျပင္  တပ္မေတာ္၏ လက္ေအာက္ခံေဒသ ဆုိင္ရာ ႒ာေန ေပ်ာက္က်ား တပ္ဖြဲ႕မ်ားလည္း ရွိေသးသည္။ ယင္းေဒသဆုိင္ရာ႒ာေန ေပ်ာက္က်ားတပ္ဖြဲ႕မ်ားကုိ ``လက္ေရြးစဥ္တပ္ဖြဲ႕မ်ား``အျပင္ သရက္ခရုိင္  မေကြးခရုိင္  ျမစ္ဝကၽြန္းေပၚေဒသႏွင့္ ရခိုင္တုိင္းတို႕တြင္ ဖြဲ႕စည္းေပးထားသည္ဆုိ၏။ ႒ာေနေပ်ာက္က်ား တပ္ဖြဲ႕မ်ားမွာ ေက်းရြာတုိင္းလုိလိုပင္ ဖြဲ႕စည္းထား၏။ ၄င္းေပ်ာက္က်ား တပ္ဖြဲ႕မ်ား၏ အင္အားမွာ ရွစ္ေသာင္းခန္႕ရွိမည္ဟု ခန္႕မွန္းၾကသည္။ လက္နက္အင္အား အသင့္အတင့္ တပ္ဆင္ျပီးျဖစ္သည္။ ကွဳ္မွ် အင္အားစုစည္းျပီး ရွိေနေသာ တပ္မေတာ္သည္ ဂ်ပန္တုိ႕ကုိ ေတာ္လွန္တုိက္ခိုက္ရန္ အတြင္းၾကိတ္ျပင္ဆင္ထားခဲ့ျပီး ျဖစ္သည္။

          ဖက္ဆစ္တုိက္ဖ်က္ေ၇း ျပည္သူ႕လြတ္လပ္ေရး  အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ၾကီးတြင္ ပါဝင္သည့္ အျခားေသာ အဖြဲ႕အစည္းမ်ား ျဖစ္ၾကသည့္ ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ  ျပည္သူ႕အေရးေတာ္ပုံပါတီ  အာရွလူငယ္မ်ားအစည္းအရုံး စသည္တုိ႕သည္လည္း မိမိတို႕ အဖြဲ႕အစည္းအလုိ္က္ လူထုကို သိမ္းသြင္းစည္းရုံးလွ်က္ ရွိေနၾကသည္။

          အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ၾကီး၏ ဖက္ဆစ္ေတာ္လွန္ေရးအတြက္ ``ေတာ္လွန္ေရး တပ္ဦး``ႏွင့္ `` ဖက္ဆစ္ဂ်ပန္ လူရုိင္းမ်ားကို ေမာင္းထုတ္ၾကေလာ့``ဟူေသာ ေၾကျငာစာတမ္းမ်ားကို ရုိက္ႏွိပ္ျပီးလွ်င္  လူထုအတြင္းသို႕ လွ်ိဳ႕ဝွက္စြာ  ထုတ္ျပန္လိုက္၏။ ယင္းသို႕ျဖင့္ လူထုစည္းရုံးေရးသာမက စစ္အေျခအေနႏွင့္ မိမိတပ္အင္အား လူထု တတ္ၾကြမႈ အင္အားတုိ႕ကိုပါ  ထည့္သြင္းတြက္ခ်က္ျပီးလွ်င္ ဂ်ပန္တုိ႕အား စတင္ေတာ္လွန္ရန္ အခ်ိန္ကုိ ေျပာင္းလဲ သတ္မွတ္လိုက္ရသည္။ ေတာ္လွန္ရန္ မူလ သတ္မွတ္ထားေသာ ရက္မွာ ၁၉၄၄ ခု ၾသဂုတ္လ ၂၅ ရက္ျဖစ္သည္ဟု ဆုိၾက၏။ ေနာက္ဆုံးျပင္ဆင္ သတ္မွတ္လုိက္ေသာ ေန႕ရက္မွာ ၁၉၄၅ မတ္လ ၂၇ ရက္ေန႕ျဖစ္ေလသည္။

          ရခုိင္တုိင္းတြင္ အေျခအေနအရ  ဦးပညာသီဟႏွင့္ ကိုညိဳထြန္းတုိ႕ ၾကီးမႈးေသာ ရခုိင္အမ်ိဳးသား ေပ်ာက္က်ားမ်ားသည္  သတ္မွတ္ထားေသာ ေန႕ရက္မတိုင္မီ အခ်ိန္ကပင္ ဂ်ပန္တို႕ကို စတင္တိုက္ခုိက္ခဲ့ သည္။ ဗိုလ္မႈးေသာင္းၾကည္ ဦးစီးေသာ မိတၳီလာနယ္တြင္ စခန္းခ်ေနသည့္ တပ္ရင္းအမွတ္ ၅  သည္လည္း ေဖေဖာ္ဝါရီလ ၂၈ ရက္ေန႕တြင္ အေျခအေနမ်ားအရ  ၾကိဳတင္ တပ္ေဖ်ာက္ခဲ့ၾကသည္။ အထက္ျမန္မာျပည္ စစ္နယ္ေျမ႒္ မဟာမိတ္တုိ႕ႏွင့္ ဂ်ပန္တပ္မ်ား အနီးကပ္ တုိက္ပြဲျဖစ္ပြားေနစဥ္  အေျခအေနမ်ား ရႈတ္ေထြးလာ၏ ဗိုလ္မႈးဗထူး ၾကီးမႈးေသာ အေနာက္ေျမာက္တိုင္း စစ္႒ာနခ်ဳပ္ လက္ေအာက္ရွိတပ္မ်ားသည္ အေျခအေနအရ  သတ္မွတ္ထားေသာ မတ္လ ၂၇ ရက္အထိ မေစာင့္ႏို္င္ေတာ့ေခ်။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းထံ အေျခအေနအရပ္ရပ္ ကို ၾကိဳးမဲ့ေၾကးနန္းျဖင့္ အစီရင္ခံျပီး  မတ္လ ၈ ရက္မွ စတင္ရုဳ္  ဂ်ပန္တုိ႕ကို ေတာ္လွန္ခဲ့ေလသည္။

          ဗိုလ္မႈးဗထူး၏ အေနာက္ေျမာက္တိုင္း႒္ ေဆးမႈး ဗိုလ္မႈးလွသမိန္ ၊(ဗိုလ္မႈးၾကီးလွဟန္) ၊ ဗိုလ္မႈးေစာေနာင္ခမ္း၊ ဗိုလ္အာဠာဝက ၊ ဗိုလ္ရဲဒင္၊ ဗိုလ္ေစာေမာင္၊ ဗိုလ္သိန္းဦး၊ ဗိုလ္ေက်ာ္ဦး ၊ ဗိုလ္ေဖတင္၊ ဗိုလ္သန္းၾကည္ စသည့္---  သူမ်ား ပါဝင္တုိက္ခို္က္ခဲ့ၾကသည္ဟု ဆိုၾကေလသည္။

          မတ္လ ၉ ရက္ေန႕တြင္ မဟာမိတ္တပ္မ်ား မႏၱေလးျမိဳ႕တြင္းသို႕  ဝင္မိၾက၏။ မႏၱေလးျမိဳ႕တြင္း႒္  မဟာမိတ္ တပ္မ်ားႏွင့္ ဂ်ပန္တပ္မ်ား ၃ ရက္တုိင္တိုင္  တုိက္ပြဲျဖစ္၏။ အေနာက္ေျမာက္တုိင္း စစ္႒ာနခ်ဳပ္ မွတ္တမ္းအရ  မတ္လ ၁၃ ရက္ေန႕တြင္ ဗိုလ္မႈးဗထူး၏ တပ္မ်ားႏွင့္ ေက်ာက္မီးရြာတြင္ တပ္စြဲေနေသာ မဟာမိတ္တပ္မ်ား အဆက္အသြယ္ရရွိသြား၏။

          ကွဳ္ရက္မ်ား မတုိင္မီကပင္ ဗမာ့တပ္မေတာ္သည္  ဖက္ဆစ္ဂ်ပန္တုိ႕ကို ေတာ္လွန္သည့္အတြက္ စစ္နယ္ေျမ တုိင္းနယ္ေျမမ်ားကို ၾကိဳတင္ခြဲေဝ ေနရာခ်ထားခဲ့ျပီး ျဖစ္သည္။ စစ္နယ္ေျမတို္င္းၾကီး ၇ တုိင္းခြဲေဝရုဳ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းႏွင့္ သူ၏ စစ္႒ာနခ်ဳပ္သည္ သရက္ခရုိ္င္ထဲမွ ေနျပီး ကြတ္ကဲစီစဥ္ေပးခဲ့ေလသည္။ (စစ္နယ္ေျမ တုိင္းမ်ားခြဲေဝျခင္း ႏွင့္ပတ္သတ္ရုဳ္  အမ်ားသိၾကျပီးျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ထပ္မံမေဖၚျပလိုေတာ့ပါ)။

          စစ္နယ္ေျမ တုိင္းမ်ားအလုိက္ တာဝန္က်ေရာက္ေသာ တပ္မ်ားသည္ မတ္လ  ၂၇ ရက္မတိုင္မီ မိမိတို႕ တာဝန္ယူထားေသာ  နယ္ေျမမ်ားသို႕ေရာက္ရွိေနၾကရန္လိုအပ္၏။ ထုိ႕ေၾကာင့္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းသည္ ဂ်ပန္တုိ႕ကို အယုံသြင္းျပီးလွ်င္ အဂၤလိပ္ အေမရိကန္တို႕ကို  တိုက္ရန္ စစ္မ်က္ႏွာသတ္မွတ္ ေတာင္းဆုိလုိ္က္၏။ အရူးမီးဝိုင္းျဖစ္ေနေသာ ဂ်ပန္တုိ႕ကလည္း ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း၏ ေတာင္းဆိုခ်က္ကို ဝမ္းေျမာက္ ဝမ္းသာ လက္ခံခဲ႕သည္။ ဗမာ့တပ္မေတာ္ စစ္ေျမျပင္သို႕ ခ်ီတတ္ရန္ တပ္ထြက္မည့္ ေန႕ကိုလည္း ဂ်ပန္တို႕ထံ အေၾကာင္းၾကားလိုက္၏။

          ၁၉၄၅ ခုႏွစ္ မတ္လ  ၁၇ ရက္ေန႕ နံနက္ခင္း။

          ဗမာ့တပ္မေတာ္မွ တပ္ဖြဲ႕မ်ားသည္ ဦးဝိစာရလမ္းရွိ ယခုေတာ္လွန္ေရးပန္းျခံ႒္  စုရုံးၾကျပီးေသာ္ တပ္ထြက္အခမ္းအနား ကို က်င္းပခဲ့ၾကးသည္။ စစ္ေျမျပင္သို႕ ခ်ီတတ္မည့္ ဗမာ့တပ္မေတာ္ တပ္မ်ား၏ တပ္ထြက္ အခမ္းအနားတြင္ ``ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း``သည္ အထိေရာက္ဆုံး  အတိုဆုံး  မိန္႕ခြန္းကို ေအာက္ပါအတုိင္း ေျပာၾကားခဲ့သည္။

          ``ရဲေဘာ္တုိ႕---------- အက်ယ္ခ်ဲ႕ျပီး  ရွည္ရွည္မေျပာခ်င္ဘူး။ အခု စစ္ေျမျပင္ကို ထြက္ရမယ္--ဆင္းရဲမယ္ -- ငတ္မယ္-- အခက္အခဲေတြနဲ႕  ရင္ဆုိင္ရမယ္။ ဗမာ့ေသြးကို ျပပါ။ အထက္ဗိုလ္မ်ားရဲ႕ အမိန္႕ကို နာခံၾကပါ။ အထက္ဗိုလ္ေတြကလည္း သာတူညီမွ် ရဲေဘာ္စိတ္ထားပါ--ရဲေဘာ္တုိ႕ကုိ ကတိေပးထားတဲ့အတုိင္း က်ဳပ္ကိုယ္တုိင္  ရဲေဘာ္တုိ႕နဲ႕အတူ  ခ်ီတတ္မယ္။ ဗမာ့ရန္သူကို ေခ်မႈန္းၾက။ အနီးကပ္ဆုံးရန္သူကို ရွာျပီး  တုိက္ၾက---- ဒါပဲ--``

          ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း မိန္႕ခြန္းေပးျပီးသည္ႏွင့္ တျပိဳင္နက္ လမ္းေဘးမွ ၾကိတ္ၾကိတ္ခဲမွ်ရပ္ျပီး  နားေထာင္ေနေသာ လူထုပရိသတ္ၾကီးသည္  အားရဝမ္းသာ လက္ခုပ္မ်ားတီးလုိက္ၾကသည္။ ``အေရးေတာ္ပုံ  ေအာင္ပါေစ``ဟူေသာ  ေၾကြးေၾကာ္သံကို တစ္ျပိဳင္တည္း ေၾကြးေၾကာ္ၾက၏။ လက္ခုပ္သံ  ေၾကြးေၾကာ္သံမ်ားမွာ ဆူညံမည္ဟီး ပဲ့တင္ ထက္ေနေလသည္။ မိန္႕ခြန္းေပးျပီး  စစ္ထြက္မည့္တပ္မ်ားသည္  ေရႊတိဂုံေစတီေတာ္ျမတ္ကို တစ္ပတ္ပတ္ရုဳ္  ခ်ီတတ္အေလးျပဳရန္  တပ္အဂၤါအတုိင္း တစ္တပ္ျပီးတစ္တပ္ ခ်ီတတ္သြား ၾကေလသည္။ ေဘးမွ ရပ္ၾကည့္ေနေသာ လူထုပရိသတ္ၾကီးမွာ  အံ့အားသင့္ေနမိျခင္း ဝမ္းသာအားရ တတ္ၾကြျခင္းတုိ႕ျဖင့္  ရင္တြင္းဝယ္ျပည့္က်ပ္  ေနဟန္ရွိျပီး  ေငးရုု္ ငို္င္ရႈ္ဳ ေန၏။ ထို႕ေနာက္မွ ရုတ္ျခည္း အသက္ဝင္လာသကဲ့သို႕ ``ဒို႕ဗမာ  ေဟ့  --- ဒို႕ဗမာ`` ဟူရုဳ္၄င္း။ ``အေရးေတာ္ပုံ ေအာင္ပါေစ`` ဟူရုဳ္၄င္း။ လက္သီးလက္ေမာင္းတန္းကာ ဆူညံစြာေၾကြးေၾကာ္ေနၾကေလသည္။

          တပ္မ်ား ခ်ီတတ္ေနေသာ လမ္းတေလွ်ာက္႒္  အမ်ိဳးသမီးေလးမ်ားသည္ ေအာင္သေျပ ပန္းခက္ကေလး မ်ားကို ရဲေဘာ္မ်ား၏ အက်ၤ ီအိပ္ကပ္မ်ားတြင္၄င္း။ ဦးထုပ္ မ်ားတြင္၄င္း။ ထိုးစုိက္ေပးေနၾက ေလသည္။ ျပဳံးခ်ိဳေသာ မ်က္ႏွာကေလးမ်ားျဖင့္ စစ္ပြဲကို ႏိုင္ေအာင္တိုက္ခဲ့ပါရန္  မွာၾကားေနၾကေလသည္။ အခ်ိဳ႕လူထု ပရိ္သတ္မ်ားကလညး္ ခ်ီတတ္ေနေသာ ရဲေဘာ္မ်ားထံသို႕  ပန္းပြင့္ ပန္းကုန္းမ်ားၾကဲခ်ကာ ဝမ္းသာ အားရေၾကြးေၾကာ္ ခ်ီးက်ဴးေနၾကသည္။ အခ်ိဳ႕ကလည္း မ်က္ႏွာသုတ္ပုဝါမ်ား ဦးထုပ္မ်ားကို ေမွ်ာက္လိုက္ျပီး ``ဒို႕ဗမာ  ေဟ့ --- ဒို႕ဗမာ  --``ဟု မထိမ္းခ်ဳပ္ႏို္င္ေအာင္ ဝမ္းသာအားရ ျဖစ္ေနၾကသည္။

          ဖက္ဆစ္ဂ်ပန္တို႕၏  ေဘးရန္ကို ကာကြယ္ေပးႏိုင္သည္မွာ ကွဳ္ရဲေဘာ္မ်ား ပါဝင္သည့္ ဗမာ့တပ္မေတာ္ ၾကီးပင္ျဖစ္ေၾကာင္း ဗမာ့တပ္မေတာ္သာလွ်င္ လူထုေတြ႕ၾကဳံေနရေသာ ေဘးဆုိးဒုကၡမ်ားကို  ကယ္တင္ႏိုင္ သည္ဟူေသာ  အသိတရားမွာ လူထု၏ အသဲႏွလုံးတြင္ စြဲျမဲေနဟန္ ရွိ၏။   ထို႕ေၾကာင့္ လူထုပရိသတ္ၾကီး သည္ မၾကဳံစဖူး ဝမ္းသာအားရျဖစ္ေနေလသည္။ တပ္ထိပ္တြင္  ေလအဟုန္ေၾကာင့္ တျဖတ္ျဖတ္ လြင့္ရုဳ္ လြင့္ရုဳ္ ေနေသာ ဝါ  စိမ္း  နီ  ကေဒါင္း ေအာင္လံေတာ္ၾကီး  ေနာက္မွ တစ္တပ္ျပီး  တစ္တပ္ ခ်ီတတ္သြားေသာ ရဲေဘာ္ မ်ား၏ ကိုယ္ဟန္မ်ားမွာ ေတာင့္တင္းေက်ာ့ေမာ့ ရုဳ္ေန၏။ တမ်ိဳးသားလုံး၏ ရန္သူမွန္သမွ်ကို ရင္ေျမကတုတ္ လုပ္ရုဳ္ ေသေသ ေၾကေၾက ေခ်မႈန္း တုိက္ခိုက္ပစ္မည့္ဟန္ရွိေသာ  ထိုရဲေဘာ္တုိ႕၏ မ်က္ႏွာထား ကိုယေန႕ ထက္တိုင္  ျမင္ေယာက္မိပါေသး၏။ ယင္းအဆိုပါ တပ္မ်ားသည္ ထိုေန႕မွာပင္ မိမိတို႕တာဝန္က်ေရာက္ရာ နယ္ေျမမ်ားဆီသို႕  အသီးသီးခ်ီတတ္ သြားၾကေလေတာ့၏။

          စစ္နယ္ေျမမ်ား တုိင္းစစ္႒ာနခ်ဳပ္မ်ားရွိ ဗမာ့တပ္မေတာ္မွ တပ္အသီးသီးတုိ႕သည္  အခ်ိဳ႕က ၂၇ ရက္ ေန႔ ညမွ စတင္ရုဳ္ ၄င္း။အခ်ိဳ႕ မတ္လ ၂၈ ရက္ေန႕ နံနက္မွ စတင္ရုဳ္၄င္း ဂ်ပန္တပ္မ်ားကို ေတာ္လွန္တုိက္ခိုက္ ခဲ့ၾကသည္။ တျပည္လုံးရွိ ေတာ္လွန္ေရး လႈပ္ရွားမႈကုိကား ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆနး္ႏွင့္၄င္း၏ စစ္ဦးစီး႒ာနခ်ဳပ္က ၾကိဳးကုိင္ ကြတ္ကဲထား၏။ ဗမာ့တပ္မေတာ္၏ ေတာ္လွန္ေရး တုိက္ပြဲမ်ားႏွင့္ပတ္သတ္ရုဳ္ ``ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း`` သည္ ေအာက္ပါအတုိင္းေျပာျပ ခဲ့သည္။

          ``---------- ကၽြန္ေတာ္တို႕ တပ္မေတာ္ထဲမွာ ရွိတဲ့ ကရင္အမ်ိဳးသား တပ္ရင္းကလည္း ျမစ္ဝကၽြန္းေပၚ အေနာက္ပိုင္းကုိ တာဝန္ယူျပီး တုိက္ခိုက္ခဲ့တယ္။ အထက္ျမန္မာျပည္ မႏၱေလးတစ္ဝိုက္မွာ  ကြယ္လြန္သြားတဲ့ ဗိုလ္မႈးၾကီးဗထူး ၾကီးမႈးျပီး က်ဳပ္တုိ႕တပ္မေတာ္က ဂ်ပန္ကို တုိက္ခို္က္ခဲ့တယ္။ ဗိုလ္မႈးၾကီးဗထူး တုိက္ေပးတဲ့ အတြက္ မႏၱေလးတုိက္ပြဲဟာ လွ်င္ျမန္စြာ ေအာင္ျမင္ရတယ္ကို ျဗိတိသွ် အမွတ္ ၁၄ တပ္မေတာ္ရဲ႕ စစ္ေသနာ ပတိ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ၾကီး ဝီလ်ံဆလင္း ကိုယ္တုိင္က ဝန္ခံခဲ့တယ္။ က်ဳပ္တုိ႕ တပ္မေတာ္က တိုက္လို႕ အရပ္ရပ္ တုိက္ပြဲေတြမွာ ဂ်ပန္ ႏွစ္ေသာင္းထက္မနည္း က်ဆုံးခဲ့တယ္။``

          ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆနး္၏ မတ္လ ၂၅ ရက္တြင္ ထုတ္ျပန္ေသာအမိန္႕အရ  အေနာက္တုိင္း စစ္႒ာနခ်ဳပ္ တုိင္းအမွတ္  ၇ -လက္ေအာက္တြင္ရွိ ဗိုလ္မႈးစန္းယု ဦးစီးေသာ တပ္ရင္းအမွတ္ ၂  ။ဗိုလ္မႈး စိန္ဝင္းဦးစီးေသာ တပ္ရင္းအမွတ္ ၆ ၊ ဗိုလ္မႈး မုိးညိဳဦးစီးေသာ စက္မႈ လက္မႈတပ္ရင္း အမွတ္ ၂ ။ ဗိုလ္မႈး ျမင့္ေအာင္ ဦးစီးေသာ စက္အေျမာက္တပ္ရင္း ဗိုလ္မႈးစိန္မွန္ႏွင့္ ေဆးမႈးၾကီး ဗိုလ္ၾကီးေဒြး (ယခု ဗိုလ္မႈးၾကီးမင္းဟန္) ဗိုလ္မင္းလြင္ တုိ႕ ဦးစီးေသာ တုိင္းစစ္႒ာနခ်ဳပ္ရုံးအဖြဲ႕ ၊ --စေသာ တပ္မ်ားသည္ မတ္လ ၂၇ ရက္ေန႕ ညဦးပိုင္းမွ စတင္လႈပ္ရွား တုိက္ခုိက္သည္ဟု ဆုိၾက၏။ က်န္ေသာ တုိင္းအသီးသီး စစ္နယ္ေျမမ်ားတြင္လည္း  လႈပ္ရွားတိုက္ခိုက္လွ်က္ ရွိေနၾကေပျပီ။ ေတာ္လွန္ေရးတုိက္ပြဲကား ဆင္ႏြဲရုဳ္ေကာင္းတုန္း။

          ရန္သူကို မ်က္ေျခ မျပတ္ဦးတည္တိုက္ခို္က္ေနခ်ိန္တြင္ ကိုယ့္တပ္လုံဖုိ႕ အေရးၾကီး၏။ ထုုိအခ်ိန္က ျမန္မာျပည္ စစ္မ်က္ႏွာ႒္  အဂၤလိပ္တို႕ စစ္ေရးသာေနခ်ိန္ျဖစ္၏။ အခ်ိဳ႕ ဘဝအေျခခံမရွိ လူတန္းစားမမွန္ေသာ အစိတ္အပိုင္းမ်ားသည္ တာဝန္ေပါ့လာသည္။ အဂၤလိပ္ကုိ ေမွ်ာ္ေနၾကျပီ။ ထုိအေရးသည္ သာမန္အားျဖင့္ ေသးငယ္သေယာင္ရွိေသာ္လည္း  စင္စစ္ကား ဗမာ့တပ္မေတာ္၏ ေရွ႕လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားကုိ လုံးဝျပိဳကြဲေစႏုိင္ သည့္ အယူအဆ ေဖာကျ္ပန္ေရးျဖစ္ေနေလ၏။ ယင္းသို႕ေသာေဖာက္ျပန္ေရး အယူအဆမ်ားကို တီးတိုးဝါဒ ျဖန္႕ျခင္း။ ေဆြးေႏြးၾကျခင္းမ်ားသည္ကား ေတာ္လွန္ေရး လုပ္ငန္းၾကီးအတြင္း႒္ ေတာ္လွန္ေရးလုပ္ငန္းကေလး တစ္ခုကို ဖန္တီးေနၾကျခင္းျဖစ္၏။

          ေတာ္လွန္ေရးအတြင္း ယင္းသို႕ေသာ တာဝန္ေပါ့ေလ်ာ့မႈ၊ ေခတ္ပညာတတ္အရာရွိ တစ္ခ်ိဳ႕၏ အေခ်ာင္ သမားဝါဒ ေမြးျမဴမႈမ်ားကို ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းသည္ တစ္ဖက္တလမ္းမွေနရုဳ္ ေခ်မႈန္းေပးေနရရွာ၏။ ၁၉၄၅ ခု ေမလ ၁၀ ရက္ေန႕တြင္ သရက္ေခ်ာင္းရြာ႒္ ေျပာၾကားခဲ့ေသာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း၏ မိန္႕ခြန္းမွ အေရးၾကီး ေသာ ေကာက္ႏႈတ္ခ်က္ကို ေအာက္တြင္ ေဖာ္ျပလုိက္ရပါသည္။

          ``-------တစ္ခ်ိဳ႕ကလည္း ဒီေတာ္လွန္ေရးျပီးရင္  ``ျပီးျပီ``လို႕ထင္တဲ့ လူေတြက ထင္ေနေသးတယ္။ ဒါတင္မကေသးဘူး။ အဂၤလိပ္စစ္တပ္တုိ႕  အဂၤလိပ္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးတုိ႕လာရင္  ဗိုလ္ေတြက  ဗိုလ္ၾကီး။ ဗိုလ္ၾကီး ေတြက ဗိုလ္မႈး။ ဗိုလ္မႈးေတြကလည္း ဗို္လ္မႈးၾကီးေတြျဖစ္ျပီး ရာထူးေတြ အဆင့္တန္းေတြ တိုးလာေတာ့မယ္ -- လုိ႕ထင္ၾကျပီး  တစ္ေယာက္နဲ႕တစ္ေယာက္ ေျခရာတိုင္းေန  ၾကတယ္။ ဒါေတြကို က်ဳပ္သိတာ ေတာ္ေတာ္ ၾကာျပီ--ဒါေပမယ့္ က်ဳပ္မေျပာခ်င္ေသးလုိ႕  မသိခ်င္ေယာင္ ေဆာင္ေနခဲ့တယ္။ ေစာင့္ၾကည့္ၾကေသးတာေပါ့။ ရဲေဘာ္တုိ႕ ထင္သလို အဂၤလိပ္ျပန္လာရင္ ရာထူးပဲတိုးၾကမလား---ေသနတ္ေမာင္းဘဲ  ထပ္ခ်ိဳးၾကရမလား။ ဆုိတာ ဟုိအခါက်ေတာ့ သိပါလိမ့္မယ္-- အဂၤလိပ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးကို  ေျမွာ္ျပီး သိတ္အေတြးလြန္မေနၾကနဲ႕။  နားအလည္လြယ္ဆုံး ေျပာျပလုိက္မယ္။ အခုဂ်ပန္က က်ဳပ္တုိ႕တစ္ေတြနဲ႕  တုိင္းရင္းသားအားလုံးကို ``ခ်``သြားေပမယ့္  ဆီဆြတ္လုိ႕ေတာ္ေသးတယ္။ အဂၤလိပ္လာရင္  ဆီမဆြတ္ဘဲ ``ခ်``လိမ့္မယ္။ ဒါဘဲ က်ဳပ္ေျပာခဲ့မယ္--``

          စစ္ေျမျပင္႒္  ရန္သူႏွင့္ အၾကိတ္အနယ္  ရင္ဆုိင္ေနရစဥ္ မိမိတပ္ကို မိမိလုံေအာင္ ကြတ္ကဲရေသာ ေသနဂၤ ဗ်ဴဟာသည္လည္း မေသးငယ္လွ။ ``ဗိိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆနး္`` ခမ်ာမွာ ေတာ္လွန္ေရးၾကီး အတြင္းမွ ေတာ္လွန္ေရးကေလး ကိုလည္း စိတ္ဓါတ္တုိက္ပြဲ  ဆင္ႏြဲခဲ့ရရွာေသး၏။ ထုိအခ်က္ကို လူတုိင္းသိလို္က္ၾက မည္မဟုတ္။                  ။

                                                           ဗိုလ္ဥတၱမေက်ာ္

                         တိုင္းျပည္တြင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္လုိ တုိင္းခ်စ္ျပည္ခ်စ္မ်ား အေျမာက္အမ်ားထြန္းကားပါေစ။။